บทสัมภาษณ์เยาวชนเด่น โครงการฟื้นฟูระบบนิเวศของกุ้งเคย  ตำบลขอนคลาน อำเภอทุ่งหว้า จังหวัดสตูล

เยาวชนเด่น

ชื่อ - นามสกุล ธีรภัทร นิมิสวิง ชื่อเล่น บิ๊กเอ็ม

การศึกษาชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 โรงเรียนท่าศิลาบำรุงราษฎร์

ถาม : เล่าถึงตัวเองให้ฟังหน่อย ว่าตัวเองเป็นคนนิสัยอย่างไร

ตอบ : เป็นคนเก่งครับ

ถาม : เป็นคนเก่งแล้วก็เท่เหรอ อันนี้คิดเองหรือว่าเคยมีใครพูดกับเราไหม

ตอบ : คิดเองครับ

ถาม : เวลามองตัวเองหน้ากระจกตอนเช้ารู้สึกอย่างไรบ้าง

ตอบ : ตื่นเช้าไม่ได้ ตื่นเที่ยงครับ

ถาม : ตอนเที่ยงก็ได้

ตอบ : คนนี้เท่ดีครับ

ถาม : แล้วมีความสามารถพิเศษโดดเด่นอะไร ที่เรากอยากโม้ไหม

ตอบ : เขียนเพลงเก่งครับ

ถาม : เขียนเพลงเก่ง เขียนเพลงแนวไหน

ตอบ : แร็บเปอร์ครับ

ถาม : แร็บเปอร์เลยเหรอ มีไอดอลไหม

ตอบ : ไอดอลแนวแร็ปเปอร์เช่น ยังโอม ,ฟักกลิ้ง ฮีโร่

ถาม : แล้วชอบใครมากที่สุด

ตอบ : ฟักกลิ้ง ฮีโร่ครับ

ถาม : ชอบเพลงอะไรมากที่สุดลองแร็ปให้ฟังหน่อยสิ

ตอบ : เขินครับ

ถาม : อะไรเมื่อกี้ยังบอกว่าไม่ตื่นเต้น ตอนนี้เขินแล้วเหรอ

ตอบ : เขินแล้วตอนนี้

ถาม : ตอนนี้อยู่ที่ไหน

ตอบ : อยู่บ้านเพื่อนครับ

ถาม : ปกติก็มารวมตัวกันที่นี่เหรอ

ตอบ : มาไม่กี่คนครับ มาเล่นกัน

ถาม : แล้วเวลาทำโครงการปกติไปเจอกันที่ไหน

ตอบ : มาเจอกันที่นี่แหละครับ

ถาม : แล้วที่บอกว่ามาไม่กี่คน นี่มากี่คน

ตอบ : มาประจำประมาณ 3-4 คน เวลามาทำโครงการมาทั้งหมดครับ

ถาม : ทั้งหมดมากี่คนคะ

ตอบ : 16 คน น่าจะครับ

ถาม : 16 โดยประมาณ อยู่โรงเรียนเดียวกันหมดเลยไหม

ตอบ : ครับ

ถาม : แล้วเรามารู้จักโครงการนี้ได้อย่างไร

ตอบ : รู้จักอยู่แล้วครับ แล้วก็มีคนในพื้นที่ครับ

ถาม : คือหมายถึงบิ๊กเอ็มเองเคยเห็นใครทำโครงการนี้อยู่เหรอ

ตอบ : ครับ

ถาม : ก่อนหน้าที่เราจะมาทำโครงการนี้ เป็นปีแรกหรือเปล่า

ตอบ : ครับ

ถาม : แล้วก่อนหน้า นี้เคยเห็นใครทำโครงการหรือว่าอย่างไรทำไมรู้จักโครงการ Active citizen

ตอบ : พี่เลี้ยงชวน

ถาม : พี่เลี้ยงพื้นที่เราคือใครนะ

ตอบ : นี่ครับ เจ้าของโทรศัพท์นั่งจิ้มเครื่องคิดเลขอยู่ครับ

ถาม : แล้วจำได้ไหมว่าพี่เขาชวนเรามาอย่างไร เราถึงมาทำโครงการ

ตอบ : เขาไปที่บ้านและบอกแม่ครับ แล้วก็แม่ให้ไปครับ

ถาม : ตอนนั้นเราอยู่ด้วยไหม ตอนพี่เขาไปชวน พี่เลี้ยงเราชื่ออะไรนะ

ตอบ : ชื่อ ก๊ะหวอ ครับ

ถาม : ตอนก๊ะไปคุยกับแม่ เราอยู่ที่ไหนเหรอ

ตอบ : อยู่บ้านคนเดียวครับ

ถาม : แล้วเราอยู่บ้านรู้ไหมว่าเขาพูดอะไรกัน

ตอบ : รู้มาก่อนแล้วครับ แล้วเขามาบอกแม่อีกที เพื่อขออนุญาตแม่ครับ

ถาม : ที่บอกว่ารู้มาก่อนแล้ว รู้ว่ามาทำอะไรอย่างไร

ตอบ : รู้ว่าต้องมาทำโครงการที่ตัวเองสนใจ บังเชษฐ์มาครับ มาประชุมแล้วบังเชษฐ์ก็เชิญชวนไปเข้าค่ายครับ

ถาม : ก็คือบังเชษฐ์มาคุยให้ฟัง แล้วก็สนใจ ตัวเราเองสนใจจริงๆ ไหมหรือว่าโดนบังคับให้มาทำ

ตอบ : สนใจเองด้วยครับ

ถาม : แล้วจุดไหนที่บังเชษฐ์พูดแล้วทำเราสนใจ

ตอบ : ไม่รู้ครับ จำไม่ได้

ถาม : แล้วถ้าปกติไม่ได้ทำโครงการเราจะใช้เวลาช่วงว่างๆ ทำอะไร

ตอบ : กินนอนเล่นครับ

ถาม : กินนอน เล่น ตามภาษาคนเท่แบบนี้

ตอบ : ใช่ครับ

ถาม : แล้วพอเราตัดสินใจมาทำโครงการมันจะไม่ได้กินนอนเล่นนะ แล้วทำไมถึงมาทำล่ะ ลองนึกให้พี่หน่อยสิ

ตอบ : ได้เจอเพื่อนใหม่ครับ มันสนุกดีครับ

ถาม : ก่อนหน้านี้เคยทำงานชุมชนเป็นงานอาสาอะไรแบบนี้มาก่อนไหม

ตอบ : ไม่ครับ

ถาม : แต่รู้จักงานอาสาช่วยชุมชนใช่ไหม

ตอบ : ครับ ทำเพื่อส่วนรวมครับ

ถาม : เราก็ไม่เคยอาสาไปทำ แต่ครั้งนี้เราอาสานะ

ตอบ : ครับ

ถาม : จริง ๆ เราตามเพื่อนหรือว่าเราอยากทำเอง

ตอบ : อยากทำเองมากกว่าแล้วก็ตามเพื่อนด้วย

ถาม : บิ๊กเอ็มบอกว่าตอนฟังบังเชษฐ์ เขาก็บอกอยู่ว่าให้ทำโครงการที่เราอยากทำ แล้วตอนนั้นเราคิดไหมว่าอยากทำอะไร

ตอบ : ไม่ครับ ตอนแรกไม่คิด พี่เลี้ยงบอกว่าถ้าสนใจก็ทำครับ

ถาม :เล่าพี่ฟังหน่อยสิว่าเราได้โจทย์โครงการมาได้อย่างไร ทำไมถึงอยากทำโครงการพื้นฟูระบบนิเวศกุ้งเคย

ตอบ : เมื่อก่อน “เคย” มีเยอะ พอหลังจากนั้นมันก็หายไป จึงอยากให้มันกลับมามีมากอีกครั้งครับ ในกลุ่มเรามานึกดูกันว่าในชุมชนมีอะไรบ้าง หรืออะไรที่เคยมีก็อยากให้มันกลับมาอีก

ถาม : แล้วตัวเรารู้ได้อย่างไรว่าเมื่อก่อนมันมีเยอะ แล้วเดียวนี้มันมีน้อยเพราะตอนนี้เราก็ยังอายุน้อยอยู่เลย

ตอบ : คนแก่ในชุมชนเขาบอกครับว่าสมัยนี้มันหายาก

ถาม : อันนั้นคือโจทย์ที่ตั้งกัน สภาพชุมชนเราตอนนี้พี่ไม่เคยไปเลยคือขอนคลานใช่ไหม

ตอบ : ครับ

ถาม : ขอนคลานมีจุดเด่นอย่างไรเหรอ

ตอบ : เป็นแหล่งท่องเที่ยวและมีลานแดง เป็นหาด บริเวณนั้นถ่ายภาพสวยครับ

ถาม : หาดสวย คนในชุมชนเขาทำอาชีพอะไรเป็นหลัก

ตอบ : ประมงครับ

ถาม : แล้วครอบครัวเราทำประมงด้วยไหม

ตอบ : ทำครับ

ถาม : งั้นตัวเราเอง ถ้าพูดถึง ทักษะทางด้านประมงเราทำเป็นไหม

ตอบ : ไม่ค่อยเป็นครับ แต่เพื่อนทำเป็น

ถาม : งั้นเวลาที่บ้านเราไปทำประมงเราได้ช่วยไหม

ตอบ : ไม่ค่อยครับ

ถาม : ทำไม ไม่ช่วย

ตอบ : ขี้เกียจครับ

ถาม : ได้โจทย์โครงการแล้วทำอะไรกันต่อ

ตอบ : เริ่มหาข้อมูล

ถาม : พวกเราตั้งใจศึกษา ข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องอะไรบ้าง การเก็บข้อมูลเรื่องอะไรบ้างคะ

ตอบ : ที่อยู่ของเคย เคยอาศัยอยู่บริเวณไหน พบมาช่วงไหนของปี

ถาม : แล้วหาข้อมูลจากที่ไหนกัน

ตอบ : หาจาก Google และก็ผู้รู้ครับ คนที่รู้ในชุมชน คนที่เคยทำอาชีพครับ

ถาม : ก็คือหาใน Google ก่อน อย่างนี้เหรอ

ตอบ : เราหาเป็น 2 กลุ่มครับ ไปหาในอินเตอร์เน็ต แล้วลงพื้นที่ไปถามผู้รู้ด้วย

ถาม : เรารู้ได้อย่างไรที่เราต้องทำแบบนี้

ตอบ : ถ้าทำแบบกลุ่มมันก็จะช้าครับ หาอินเทอร์เน็ตมันน่าจะเร็วกว่าครับ

ถาม : ใน 16 คนที่มีกันอยู่นี่ใช่ไหม

ตอบ : ครับ แบ่งเป็นผู้หญิงผู้ชายครับ

ถาม : แบ่งเป็นผู้หญิงและผู้ชาย ทำไมถึงใช้วิธีการนี้ล่ะ

ตอบ : เพราะผู้หญิงอาจจะว่าง ผู้หญิงอยู่บ้านหาในอินเตอร์เน็ต ง่ายกว่าไม่ต้องออกนอกพื้นที่

ถาม : ตัวบิ๊กเอ็มรับหน้าที่ทำอะไร

ตอบ : ลงพื้นที่ไปหาผู้รู้ครับ

ถาม : เราต้องลงไปเตรียมคำถามอะไรก่อนไหม

ตอบ : ไม่ได้เตรียมครับ ไปถึงก็ถามเลย

ถาม : แล้วผู้รู้เรารู้จักกันก่อนแล้วเหรอ

ตอบ : รู้จักเป็นบางคนครับ รู้จักที่ได้ทำโครงการนี้ครับ

ถาม : ไปคุย 2 คนเหรอ

ตอบ : ไปผู้ชายทั้งหมดครับ

ถาม : เราไปสัมภาษณ์ผู้รู้กี่คน

ตอบ : 2 คนครับ ผู้หญิง 1 คน แล้วก็ผู้ชายอีกคนครับ

ถาม : จำชื่อเขาได้ไหม สรุป

ตอบ : ชื่อสมชัย ส่วนผู้หญิงจำไม่ได้ครับ

ถาม : เป็นรุ่นไหนอายุสักเท่าไหร่

ตอบ : 60 ขึ้นได้ครับ

ถาม : ก็อายุเยอะแล้วนะ คนไหนที่เรารู้จักมาก่อนแล้ว

ตอบ : ผู้ชายเขาเป็นตาของเพื่อนครับ

ถาม : บอกพี่ได้ไหมว่าไปถามแล้วได้ความรู้อะไรมาบ้าง

ตอบ : เคยอาศัยยู่บริเวณน้ำนิ่ง น้ำใส น้ำเยอะๆ อยู่ริมตลิ่ง

ถาม : อยู่ริมตลิ่ง ส่วนไหนของหมู่บ้านรู้เปล่า

ตอบ : มีสองส่วน คือ ซอยคลองถั่ว กับ หอเรน

ถาม : มี 2 ที่ที่มีเยอะนี้เหรอ

ตอบ : น่าจะมีอีกครับ แต่ผมไป 2 ที่ครับ

ถาม : แล้วเรารู้เหตุผลไหมว่า 2 ที่นี้ทำไมมันถึงมีกุ้งเคยอยู่เยอะ

ตอบ : น้ำใส น้ำนิ่งดีครับ เคยมีลักษณะเป็นตัวเล็กๆ ถ้าน้ำไม่นิ่ง มันจะแตกกลุ่ม เพราะปกติมันจะอยู่กันเป็นกลุ่มใหญ่ๆ ครับ

ถาม : ทบทวนวงจรชีวตของเคยให้พี่ฟังหน่อยสิว่า มีชีวิตอยู่กี่วันกี่เดือน

ตอบ : 7 เดือน ตัวยาวประมาณเซ็นครึ่ง หรือยาวสูงสุด 2 เซ็นครึ่งครับ

ถาม : ก็ไม่ยาวเยอะ แล้วเราจะต้องจับช่วงประมาณไหน

ตอบ : ตัวเกือบยาวสุดมั้งครับ ก็ปกติเขาก็จับกันตอนมันอยู่กันเป็นกลุ่มครับ ใช่เครื่องจับครับ

ถาม : พวกเราแบ่งกลุ่มผู้หญิงหาข้อมูลทางเน็ต ผู้ชายไปสัมภาษณ์ผู้รู้

ตอบ : ครับ

ถาม : แล้วอย่างไรต่อ ได้เอาข้อมูลมาเปรียบเทียบกันไหม

ตอบ :นำข้อมูลจากอินเทอร์เน็ตและจากการสัมภาษณ์มารวบรวมเข้าด้วยกัน แล้วก็มาลงมือทำอุปกรณ์การจับเคย เราได้สอบถามผู้รู้ด้วยว่าใช้อุปกรณ์อะไรบ้างในการจับ และให้เขาสอนวิธีการทำอุปกรณ์

ถาม : อุปกรณ์จับ ใช้อะไรบ้าง

ตอบ : ใช้ไม้กับอวนครับ เอาไม้มาไขว้กัน แล้วมีอวนปิดเอาไว้ ดุน (ไถ) ไปเรื่อยๆ แล้วก็ยกขึ้น ถ้าจับถูกตำแหน่งก็จะมีเคยอยู่ด้านใน

ถาม : มีอีกไหม

ตอบ : แล้วก็ทำ แล้วอันสุดท้าย “ทำซาง” ครับ

ถาม : ทำอะไรนะ ทำซาง

ตอบ : ครับ

ถาม : มันคืออะไรพี่ไม่ค่อยรู้จัก

ตอบ : ซาง เป็นที่อยู่ของกุ้งเคย และสัตว์น้ำตัวเล็กๆ มีลักษณะเป็นพุ่ม ทำแล้วนำไปหย่อนไว้ที่หอเรนครับ

ถาม : ที่เราบอกว่าทำซางเป็นที่อยู่ของกุ้ง แล้วอย่างไรต่อ

ตอบ : อันนั้นคือขั้นตอนสุดท้ายแล้วครับ

ถาม : มีทำอย่างอื่นอีกไหมระหว่างนี้ที่ยังไม่ได้บอกพี่

ตอบ : ไม่มีแล้วครับ

ถาม : ที่ทำทุกอย่างนี้อยู่ในแผนที่วางไว้ ตั้งแต่แรกไหมหรือว่าอย่างไร

ตอบ : ใช่ครับ อยู่ในแผนตั้งแต่แรกเลยครับ

ถาม : แผนของเราคือ หาข้อมูล ทั้งจากอินเทอร์เน็ต แล้วก็สัมภาษณ์ผู้รู้ 2 คน นำข้อมูลมาเทียบเคียงกัน ทดลองทำอุปกรณ์ (ทำซาง) ถูกต้องไหม

ตอบ : ใช่ครับ

ถาม : แล้วมันได้ข้อสรุปมาว่าข้อมูลในเน็ตกับผู้รู้พูดสอดคล้องกันไหม

ตอบ : ก็สอดคล้องครับ

ถาม : มีตรงไหนที่ไม่เหมือนกันบ้างไหม

ตอบ : ไม่มีครับ

ถาม : ในขั้นตอนนี้บิ๊กเอ็มทำหน้าที่อะไร หลังเก็บข้อมูลมาแล้ว ตอนที่เอาข้อมูลมารวมกัน เราได้ช่วยอะไรไหม

ตอบ : พอทำข้อมูลเสร็จ พอลงมือทำก็ช่วยกันทำครับ

ถาม : เราเรียนรู้การทำอุปกรณ์จากผู้รู้คนไหน

ตอบ : จากผู้รู้ชื่อคุณสมชัยครับ

ถาม : ทำไมพวกเราถึงต้องไปรู้ ทำอุปกรณ์ด้วยหรือว่ามันจำเป็นเหรอ

ตอบ : ถ้าไม่เรียนรู้ก็ทำไม่เป็นครับ

ถาม : แล้วมันจะส่งผลอะไรต่อโครงการของเรา ถ้าเราทำเครื่องมือเป็น

ตอบ : ทำให้กุ้งเคยมันมีที่อยู่ครับ

ถาม : ยากไหม

ตอบ : ไม่ยากครับ ไม่ง่ายเท่าไหร่

ถาม : ถ้าตอนนี้ทำเป็นแล้ว ถึงขั้นสอนคนอื่นได้ไหม

ตอบ : สอนได้ครับ

ถาม : แล้วระหว่างที่เราได้ทำ เรามีความรู้สึกอย่างไรบ้างไหมกับสิ่งที่เราได้เรียนรู้

ตอบ : ผมมั่นใจแต่แรกว่าผมทำได้ แต่พอทำได้จริงๆ ก็ภูมิใจดีครับ ที่เราได้เรียนรู้และลงมือทำด้วยตัวเอง ตอนนี้ทำเป็นและสอนคนอื่นได้

ถาม : ปกติแล้วมีความที่มั่นใจในตัวเองสูงไหม

ตอบ : มากครับ

ถาม : เคยมีอะไรที่ทำไม่ได้บ้างไหม

ตอบ : ไม่รู้เหมือนกันครับ

ถาม : เรื่องตัวเองไม่รู้ได้อย่างไร

ตอบ : น่าจะทำได้หมดครับ

ถาม : แล้วในโครงการนี้มีขั้นตอนไหนที่รู้สึกยากหรือว่าต้องใช้ความพยายามเยอะ

ตอบ : เรื่องเพื่อนครับ รวมกันยากอยู่ครับ บางคนมาไม่พร้อม ก็ต้องบอกให้เพื่อนมาพร้อมกันครับ

ถาม : แล้วตัวเรามาสายไหม

ตอบ : ไม่ครับ ไม่ค่อยเล่นเกมครับ

ถาม : ทำไม ไม่ชอบเหรอ

ตอบ : เบื่อเร็วครับ เล่นแป๊บเดียวก็เบื่อครับ

ถาม : งั้นชอบทำอะไรไม่เบื่อ

ตอบ : นั่งคุยกับเพื่อนครับไม่เบื่อ

ถาม : ชอบเจอตัวกันมากกว่าที่จะไปเล่นเกมใช่ไหม

ตอบ : ครับ

ถาม : อะไรสนุกที่สุดในโครงการนี้ที่ทำมา

ตอบ : ได้เจอเพื่อน ได้เจอเพื่อนใหม่ด้วย

ถาม : แต่ว่าเราทำโครงการนี้เราต้องไปทำงานกับผู้ใหญ่ด้วย รู้สึกอย่างไรบ้าง

ตอบ : ตื่นเต้นดีครับ ได้ร่วมงานกับผู้ใหญ่ รู้สึกเหมือนตัวเองเป็นผู้ใหญ่

ถาม : มันดีหรือไม่ดีที่รู้สึกว่าตัวเองเป็นผู้ใหญ่

ตอบ : ก็ดีครับได้ฝึกตัวเองไปด้วยครับ

ถาม : ก็เรายังเด็กอยู่ ต้องมาฝึกความเป็นผู้ใหญ่ด้วยมันยังไม่ถึงเวลาเปล่า

ตอบ : ก็ดีครับ ได้เก่งก่อนเวลา

ถาม : แล้วเวลาที่เราต้องทำงานกับผู้ใหญ่ มีปัญหาอะไรไหม ที่กวนใจเราเพราะว่าคนละวัยกับเรา

ตอบ : สำหรับผมว่าไม่มีนะครับ ผมสบายๆ ความคิดของผมก็เหมือนผู้ใหญ่อยู่แล้ว เขาบอกให้ทำอะไร ถ้าผมทำได้ผมก็ทำครับ ถ้าทำไม่ได้ก็พยายาม

ถาม : ผู้ใหญ่ชอบสั่ง เราไม่รำคาญเหรอ

ตอบ : ไม่ครับ โครงการของพวกเราให้เด็กคิดกันเป็นหลักก่อนครับ แล้วผู้ใหญ่ก็ให้คำแนะนำ ให้คำปรึกษา

เพื่อให้เด็กใช้ความคิดของตัวเองครับ ถ้าเด็กไม่เข้าใจตรงไหน ก็ให้ถาม ไม่เครียดครับ ไม่ต้องทำตามเขา ไม่ต้องคาดหวังมาก ก็ไม่มีความคาดหวังเยอะ

ถาม : ส่วนใหญ่เราต้องไปปรึกษาพี่เลี้ยงกันบ้างไหม

ตอบ : ไม่ค่อยปรึกษาอะไร งานผมไม่ได้ยาก แบบนำเสนอโครงงานอะไรแบบนี้ ว่าจะเสนออย่างไรดี

ถาม : ก็คือพวกเราทำอุปกรณ์กันเสร็จแล้ว พวกเราต้องไปจับกุ้งกันด้วยไหม

ตอบ : ครับ ไปลงเรือจับกุ้ง วางซาง

ถาม : อันนี้เราต้องประสานใครลงเรือไปกับใคร

ตอบ : ชวนคนในหมู่บ้านไปครับ บางทีก็ไปเองเลยเพราะลงเองได้ ไม่ยากครับ

ถาม : ก็เอาอุปกรณ์ที่ทำเองนี้ไปเหรอ

ตอบ : ครับ

ถาม : สมมุติวันนี้เราจะนัดกันไปจับกุ้งเคย เราต้องทำอย่างไรเตรียมอุปกรณ์อย่างไร ไปกันอย่างไร

ตอบ : นัดเจอเพื่อนแล้วก็ไปทางเรือให้พี่เลี้ยงหาเรือให้ครับ แล้วก็หาอุปกรณ์กันไป ไปหาตามพื้นที่

ถาม : มันมีเทคนิควิธีการจับไหม

ตอบ : มันลงไปแล้วก็ดุนเรื่อยๆครับ แล้วก็ยกขึ้นมาว่ามันได้รึยังครับ

ถาม : มันต้องมีบ้างแหละ เทคนิคในการจับง่ายๆ มีไหม

ตอบ : ดูน้ำที่มันนิ่งๆครับ น้ำไม่แรง

ถาม : ไปจับกันกี่ครั้ง

ตอบ : ไป 2-3 ครั้งได้ครับ แล้วก็พายุเข้าครับ

ถาม : จับกุ้งเคยมาแล้วเอาไปทำอะไรต่อ

ตอบ : เอาไปกินก็ได้ เอาไปทำกะปิก็ได้ครับ แบ่งขาย

ถาม : เราแบ่งกันอย่างไร กุ้งที่จับมาได้

ตอบ : บางวันผมก็จับไม่ได้ครับ พายุเข้าครับ จับได้นิดเดียวครับ

ถาม : แล้วหลังจากที่เราไปจับแล้ว เรามีทำกิจกรรมอย่างอื่นอีกไหม

ตอบ : เราต้องไปนำเสนอโครงการที่ชมรมครับ ว่าเราทำอะไรไปแล้วบ้าง

ถาม : แล้วในชุมชน เราได้มีแนะนำไหม

ตอบ : ก็มีบ้าง เพื่อนที่ยังไม่ได้เข้าโครงการ เราก็เล่าให้ฟังว่าเราทำอะไร

ถาม : เราได้จัดเวที เป็นทางการในชุมชนไหม

ตอบ : ตอนนั้นผมกำลังจะจัดค่ายนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องนี้ครับ ทำกันเอง แต่มีเหตุการณ์โควิด-19 มาก่อนเลยไม่ได้ทำ

ถาม : หน้าที่หลักจริงๆ ของบิ๊กเอ็ม

ตอบ : เป็นตัวหลักในการนำเสนอโครงการ เป็นประธานกลุ่ม

ถาม : เพื่อนเลือกหรือเราอาสามาทำหน้าที่

ตอบ : เลือกครับ

ถาม : แล้วเราคิดว่าอย่างไรเพื่อนทำไมถึงเลือกเรา ตอนนั้นมีคนเข้าชิงด้วยกี่คน

ตอบ : ไม่มีใครกล้าสักคนครับ

ถาม : แล้วทำไมเพื่อนถึงเลือกเราเข้ามาเป็นประธานคิดว่าเพราะอะไร

ตอบ : กล้าดีครับ ไม่กลัว

ถาม : ไม่กลัวในที่นี่คือไม่กลัวอะไร

ตอบ : กล้านำคนอื่น ไม่กลัวโดนด่า ถ้าเกิดทำพลาด

ถาม : แล้วความกล้าแบบนี้ที่เป็นมาอยู่แล้ว มันได้มาอย่างไรทำไมเราถึงเป็นคนกล้า ไม่กลัวความผิดพลาด

ตอบ : ไม่รู้เหมือนกัน ถ้าเกิดผมไม่กล้าไม่ทำตัวเด่น อยู่เงียบก็ไม่มีคนจำได้ แต่ถ้าทำตัวเด่นคนก็จะจำได้ครับ

ถาม : อันนี้ใครบอกมา

ตอบ : ความรู้สึกของตัวเองต้องทำให้คนจำครับ

ถาม : แล้วเราอยากให้เค้าจำเราได้ทางไหน ในทางที่ไม่ดีหรือว่าดีนะ

ตอบ : ไม่เลือกดีกว่าครับ ขอแค่คนจำครับ

ถาม : ถ้าให้เลือกได้ ก็ได้หมดเหรอ

ตอบ : ถ้าเลือกได้คงเลือกให้คนอื่นจำเราในทางที่ดี แต่เราบังคับใครไม่ได้ เพราะฉะนั้นก็แล้วแต่เขาว่าจะจำเราแบบไหน

ถาม : แล้วตอนนี้เราคิดว่าเขาจำเราได้แบบไหนล่ะ

ตอบ : ไม่รู้เหมือนกันครับ ผมไม่รู้ว่าเขาจะจำเราได้แบบไหน

ถาม : ไม่เคย ถามเหรอ

ตอบ : ไม่จำเป็นต้องถามครับ ถ้าเค้าจะจำเขาก็จำเองครับ

ถาม : แล้วเรามาทำโครงการแบบนี้เราคาดหวังอะไรไหม

ตอบ : ก็หาประสบการณ์ครับ หาเพื่อนมาเยอะๆ ครับ

ถาม : แล้วเราชอบไหมได้ทำกิจกรรมข้างนอกเหมือนหรือต่างกันอย่างไรกับในห้องเรียน

ตอบ : ต่างกันครับ ได้ออกไปทำกิจกรรมจริงๆ

ถาม : ผลการเรียนเป็นอย่างไรบ้างตั้งแต่ที่มาทำโครงการนี้

ตอบ : ก็ปกติไม่ได้เรียนดีอยู่แล้วครับ

ถาม : ไม่เป็นไรอันนั้นแต่อยากถามความรู้สึก มันทำให้การเรียนง่ายขึ้นไหมหรือว่า เราไม่ได้สนใจตรงนั้นสักเท่าไหร่

ตอบ : ถ้าเรียนในเรื่องที่เราทำอยู่แล้วมันก็เป็นเรื่องง่ายครับ แต่โครงการนี้เราลงมือทำในสิ่งที่ไม่มีอยู่ในห้องเรียนครับ

ถาม : งั้นรู้สึกว่าเสียเวลาไหม

ตอบ : ไม่ครับ สนุกดีครับ หาประสบการณ์ใหม่ๆ

ถาม : ตอนนี้ทำโครงการครบแล้วใช่ไหม

ตอบ : ครับ

ถาม : เราคิดว่าเราทำไปแล้วสรุปเราได้ตามที่ตั้งใจไว้ตั้งแต่แรกไหม

ตอบ : ได้ครับ คนในชุมชนสนใจสิ่งที่พวกเราทำ เด็กเยาวชนเพื่อนๆ กันก็สนใจมาถาม หรือพอเห็นถ้าเขาไม่ถามเราเขาก็ถามพ่อแม่ เด็กๆ ก็จะรู้ด้วย

ถาม : หมายถึงตอนที่เราลงไปจับกุ้ง

ตอบ : ใช่ครับ พอเขาเห็น แล้วไม่รู้ว่าคืออะไร ก็ถามพ่อแม่ได้ เมื่อถามเขาก็ได้รู้

ถาม : พวกเราก็ไม่ได้มีการทำกิจกรรมสอน อะไรกับเด็กๆ ใช่ไหม เราก็ทำของเรา

ตอบ : ใช่ครับ

ถาม : โครงการของเรา คือโครงการฟื้นฟูระบบนิเวศกุ้งเคย มันเป็นไปอย่างที่เราวางไว้ไหม

ตอบ : ได้ครับ แล้วก็ได้มากด้วยครับ ในซางมีสัตว์น้ำตัวเล็กชนิดอื่น เข้ามาหลบเข้ามาอาศัยอยู่ด้วย

ถาม : ในเมื่อชุมชนเราส่วนใหญ่ก็ทำประมง อยู่แล้วถูกไหม ถ้าเราทำซางไปวางก็เป็นบ้าน ของกุ้งเคยทำไมไม่มีคนทำก่อนหน้านี้

ตอบ : เขาเคยทำตั้งแต่ตอนโน้นแล้วแต่มันไม่ค่อยดี แล้วเราก็มาทำใหม่

ถาม : เราทำเยอะไหมซางที่ทำ

ตอบ : ทำเกือบ 20 ลูกเลย ซางครับ

ถาม : เวลาเอาไปก็เอาไปโยนลงน้ำหรือว่าต้องมัดอย่างไรไหม

ตอบ : ต้องเอาไปปรับให้เป็น สามเหลี่ยม มันเป็นซุ้มครับแล้วเอาใบมะพร้าวมาคลุมไว้ เพราะมันเป็นที่บังแดดที่เล็กๆ ให้สัตว์เล็กๆ เข้ามาได้ครับ เพราะกุ้งเคยมันตัวเล็ก

ถาม : รู้ไหมว่าซางอยู่ตรงนั้นได้กี่เดือน กี่ปี

ตอบ : ประมาณ 2-3 เดือน ครับ แต่ตอนนี้พายุพัดไปแล้วครับ

ถาม : พวกเรามีการวางแผนกันต่อไหมว่าจะทำไปเพิ่มหรือว่าทำอะไรอีก

ตอบ : น่าจะทำครับ นี่มีโครงการมารอบ 2 ครับ ถ้าว่างก็จะทำอีกครับ

ถาม : เราก็บอกว่าจริงๆ เราก็ว่างอยู่แล้วไม่ใช่เหรอ

ตอบ : ตอนนี้ผมไม่ค่อยว่างครับติดแข่งกีฬาครับ ซ้อมไปด้วยครับ แล้วก็เรียนด้วย เพราะตอนนั้นที่ทำมันปิดเทอมครับ

ถาม : แข่งกีฬาอะไรคะ

ตอบ : ผมแข่งฟุตซอลของโรงเรียนครับ

ถาม : นอกจากพวกเรา พี่เลี้ยง แล้วก็ผู้รู้ 2 คน แล้วก็มีใครที่เข้ามาช่วยสนับสนุนเราอีกไหม

ตอบ : มีผู้ปกครอง แล้วก็มีคนช่วยพายเรือไปส่งด้วยครับ

ถาม : คนที่พาเราไปออกเรือนี้เป็นใครเหรอ ทำไมเค้าถึงยอมพาเราไปด้วย

ตอบ : คนรู้จักก็เป็นด้วยครับ เป็นผู้ปกครองบ้างครับ

ถาม : แสดงว่าก็ไม่ได้ไปเรือลำเดิม

ตอบ : ก็เปลี่ยนไปแล้วแต่ใครสะดวกใช่ไหม

ถาม : ครับ

ตอบ : แล้วเราก็เลี้ยงข้าวเขาตอบแทนครับ

ถาม : มีใครอีกไหมที่มีคนพาไป คนพาออกเรือ คนทำโครงการ มีหน่วยงานอะไรเข้ามาช่วยด้วยไหม หรือว่าอย่างไร

ตอบ : ไม่ครับ ทำกันเองครับ

ถาม : แล้วบิ๊กเอ็ม พอใจกับผลงานของตัวเองแไหม ให้คะแนนเต็มสิบ

ตอบ : ก็มากอยู่ครับ ให้เต็มสิบเลย

ถาม : ให้เต็มสิบไม่หัก แต่ก็มาไม่ค่อยพร้อมกันนะบางที

ตอบ : ผมคิดอยู่แล้ว ถ้าทำกับเด็กๆ ก็ต้องธรรมดาอยู่แล้ว

ถาม : แต่เราเป็นคนตรงเวลาไง ทำไมเราต้องรับผิดชอบด้วยเพราะคนอื่นเค้าก็มา ช้าบ้างอะไรบ้าง

ตอบ : บางครั้งเพื่อนก็รอผม ผมก็รอเพื่อนบ้าง

ถาม : มีทะเลากันบ้างไหม เพราะเป็นกลุ่มผู้ชายก็เยอะ

ตอบ : ไม่ค่อยเท่าไหร่ครับ

ถาม : ไม่ค่อยเท่าไหร่แสดงว่ามีบ้าง

ตอบ : บางคนเล่นเกมเยอะไม่ค่อยทำครับ

ถาม : ก็เรื่องเล่นเกมแล้วเราเห็นคนเล่นเกมเราจะชวนเขามาทำอย่างไร ให้เค้ามาช่วยล่ะ

ตอบ : ผมก็บอกให้เขาเล่นเป็นเวลา ตอนทำโครงการก็ทำตอนเล่นเสร็จก็ค่อยเล่นกัน เพราะตัวเขาเองก็อยากมาทำโครงการ ผมไม่ได้ไปบังคับ เพื่อนๆ ก็ให้ความร่วมมืออยู่ครับ

ถาม : อันนี้ให้นึกถึงตัวเองเลยก็คือ ตัวบิ๊กเอ็มพอใจในตัวเองขนาดไหน กับโครงการที่ทำ

ตอบ : ผมพอใจกับโครงการ เรายังเด็กอยู่แต่ก็ทำได้ ผมว่าประสบผลสำเร็จในระดับหนึ่งเลยที่สามารถนำเพื่อนทำในสิ่งที่ตั้งใจไว้

ถาม : พอใจถ้าให้เต็มสิบนี้ให้อีกไหม

ตอบ : แน่นอนครับ

ถาม : มีเหตุผลอะไรที่ให้ตัวเองเต็มสิบไม่หัก

ตอบ : พวกเราทำตามที่พวกเราตั้งใจไว้ครับ ไม่ท้อไม่ยอมแพ้ ตั้งใจทำตลอดครับ

ถาม : มันมีช่วงท้อบ้างไหมแต่ไม่ยอมแพ้

ตอบ : ไม่ท้อหรอกครับมีเพื่อนเยอะครับ สนุกดีครับ

ถาม : แล้วมีอะไรอีกไหมที่เกี่ยวกับตัวเองที่พัฒนาตัวเองขึ้น

ตอบ : กล้าพูดมากขึ้นครับ พอไปเข้าร่วมโครงการกับกลุ่มอื่นๆ ได้เข้าสังคมมากขึ้นครับ เพื่อนก็รู้จักเรามากขึ้นด้วย

ถาม : คราวนี้ก็ชอบใจนะสิที่มีคนรู้จักเรามากขึ้น อยากให้เป็นที่จดจำ

ตอบ : แน่นอนครับ

ถาม : ในความรู้ที่เราได้จากโครงการ ที่เราได้ไปศึกษา สำรวจมีเรื่องอะไรไหม รู้สึกว่าไม่เคยรู้เลยมีเรื่องแบบนี้ด้วยเหรอ เป็นเรื่องที่เราประทับใจ

ตอบ : ไม่รู้เหมือนกันครับ น่าจะไม่มีครับ รู้มาบ้างแล้วครับ

ถาม : รักสิ่งแวดล้อม ห่วงทรัพยากรของเรามากขึ้นไหม อะไรแบบนี้

ตอบ : น่าจะมากขึ้น ผมรู้สึกว่าเสียดายเมื่อรู้ว่าเมื่อก่อนทรัพยากรทางทะเลเคยอุดมสมบูรณ์แต่ตอนนี้ ไม่ค่อยเหมือนแต่ก่อนแล้ว

ถาม : ตัวเราเคยทำอะไรที่ทำลายสิ่งแวดล้อมของระบบนิเวศไหม

ตอบ : ไม่รู้ครับ น่าจะเคยครับ เคยไปเหยี่ยวลงทะเล

ถาม : ไม่เป็นไรหรอก อันนั้นเป็นสารอาหาร แต่พวกทิ้งขยะลงทะเลอะไรแบบนี้ ตัวเราเป็นคนอย่างไร ทิ้งขยะเป็นที่เป็นทางไหม หรือว่าอย่างไร

ตอบ : ไม่รู้ครับ เพราะไปทะเลก็ไม่ได้เอาขยะไปด้วยอยู่แล้วครับ

ถาม : แล้วเรามีอะไรที่เราค้นพบไหมที่เราเคย ทำโครงการแล้วเราทำได้ดีอันนี้เราไม่เคยรู้มาก่อนเลย แล้วก็เรารู้สึกดีกับตัวเองจัง

ตอบ : ไม่รู้เหมือนกันครับ รู้สึกว่ามันก็เหมือนเดิมครับ

ถาม : แล้วเรื่องที่เราเป็นประธานนี้ล่ะ คิดไหมว่าเราจะทำได้

ตอบ : ก็ดีใจดีครับเพื่อนให้ความร่วมมือดี

ถาม : อยู่ด้วยกันจนจบโครงการ ให้บิ๊กเอ็มคิดถึงเรื่อง ความเป็นผู้นำนะอันนี้เฉพาะ เรื่องความเป็นผู้นำเลยนะ ในฐานะเราเป็นประธานโครงการ เราคิดว่าคนที่จะเป็นผู้นำควรจะมีคุณสมบัติ อะไรบ้าง

ตอบ : เราต้องทำงานด้วยความสนุก ให้เพื่อนได้ออกความคิดเห็นร่วมกัน ไม่เอาความคิดเห็นของตัวเองเป็นหลัก ทำงานให้สนุกไปครับ

ถาม : คือทำไมเราต้องเอาความสนุกมาร่วมด้วยเราเป็นผู้นำขรึมๆ ไม่ได้เหรอ

ตอบ : ไม่สนุกครับ ตัวผมเองก็ไม่ได้ เป็นคนขรึมๆ อยู่แล้ว ผมชอบให้เพื่อนสนุกด้วยครับ เพราะถ้าไม่สนุกก็ไม่อยากทำครับ

ถาม : แล้วทำไมต้องถามความคิดเห็นของคนอื่นด้วย

ตอบ : เพราะว่าเราไม่ได้ทำคนเดียวอยู่แล้วครับ เราทำกับเพื่อน ทำกับเพื่อนร่วมทีม ก็ต้องฟังคนอื่นด้วยไม่ได้ฟังตัวเองครับ

ถาม : อันนี้เราเป็นโดยธรรมชาติ หรือเป็นเพราะว่าเราอบรมในโครงการ

ตอบ : ก็เป็นธรรมชาติอยู่แล้วครับต้องฟังคนอื่นบ้างไม่ใช่ว่าจะฟังตัวเองคนเดียว

ถาม : จริงๆ เป็นคนหัวร้อนไหม

ตอบ : ไม่ค่อยเท่าไหร่ครับ ถ้าถามหมู่ก็ไม่ค่อยลงกับเพื่อนครับ ก็เงียบๆ ไว้ก่อนแบบแก้ปัญหาครับ

ถาม : ไม่ได้เป็นคนโวยวาย

ตอบ : ตอนสนุกผมก็เป็นคนโวยวายอยู่แล้ว สนุกแบบโวยวาย

ถาม : สนุกเราก็ต้องโวยวายเสียงดัง แต่เราไม่ชอบใจเราก็ไม่ใช่คนโพงพางถูกไหม

ตอบ : ครับ แล้วก็เป็นคนพูดตรงๆ ดีครับ

ถาม : แต่ว่าถ้าเรามาเป็นประธานเราพูดตรงเกินไปมันจะได้ไหม

ตอบ : ไม่ครับอันไหน ผมก็คิดก่อนพูดก่อนอยู่แล้วครับ คิดว่าถ้ากล้าพูดมันจะเกิดอะไรขึ้น ต้องดูก่อนว่าพูดมาจะเป็นอย่างไร

ถาม : พอมาทำโครงการเราคิดว่าชีวิตเรามีอะไรดีขึ้นบ้างไหม

ตอบ : ก็เพื่อนเยอะครับ เวลาไปไหนมีคนทักว่าพี่ที่ทำโครงการด้วยกันหรือเปล่าแบบนี้ ก็จำได้ครับ

ถาม : แล้วรู้สึกอย่างไรที่เค้าจำได้

ตอบ : ก็ดีใจครับที่มีคนจำเราครับ

ถาม : มีคนจดจำแล้วนะ เราเคยคิดโทษผู้ใหญ่ อะไรบ้างไหมที่ไม่ช่วยทำอนุรักษ์ทำให้มันดีขึ้น แล้วแบบนี้แล้วเราต้องมาเป็นคนทำ

ตอบ : ไม่ครับผมอยากทำด้วยตัวเองอยู่แล้ว

ถาม : จบโครงการแล้วยังอยากที่จะทำ ต่อไหมลึกๆ ในใจ

ตอบ : ถ้าว่าง ถ้ามีโอกาสก็จะทำ เพราะที่นี่เป็นบ้านเรา ไม่ว่าจะมีปัญหาอะไรเราต้องทำอยู่แล้ว

ถาม : มีความฝันไหมอยากจะทำอาชีพอะไรอย่างไร

ตอบ : ไม่รู้ครับแล้วแต่สถานการณ์ครับ

ถาม : แล้วที่อยากทำเพื่อตนเองเพื่อเรื่องอื่นอีกไหมที่อยากจะทำ

ตอบ : ตอนนี้ยังคิดไม่ได้ครับ

ถาม : แล้วอยากจะทำอะไรเพิ่มเติมไหม เพื่อพัฒนาตัวเองบางที เป็นผู้นำที่อยากทำให้ตัวเองดีขึ้น เท่ขึ้นอะไรแบบนี้

ตอบ : ไม่รู้เหมือนกันครับ

ถาม : ลองคิดนิดหนึ่ง ให้เวลา 2 วินาที

ตอบ : เรียนรู้เพื่อเป็นผู้นำครับ

ถาม : แล้วถ้าเรามีความมั่นใจอยู่ กล้าขึ้น กล้าพูด กล้าคิดมากขึ้น เราคิดว่ามันดีอย่างไร

ตอบ: ก็ที่จะพูดออกไป คิดออกไปให้เค้าได้รู้ครับ ไม่ต้องเก็บอยู่คนเดียว

ถาม : แล้วอย่างที่พูดกันนี้กล้าพูดรึยัง หรือจริงๆ แล้วพูดได้เยอะกว่านี้

ตอบ : ที่จริงได้มากกว่านี้ครับ

ถาม : ก็พูดสิ มีอะไรจะพูดอีกไหมกับโครงการนี้ เหมือนจะว่าแนะนำคนอื่นให้รู้จักชุมชนของเราหรือกุ้งเคยของเรา อยากจะสะท้อนอะไรบ้าง

ตอบ : น่าจะไม่มีแล้วครับ เค้าน่าจะรู้จักอยู่แล้ว

ถาม : จริงเหรอ

ตอบ : ว่าโครงการนี้ ไม่น่าจะไม่มีคนรู้จักผมนะครับ

ถาม : เพราะอะไรล่ะ เราเด่นอะไรขนาดนั้นเหรอในกลุ่มโครงการ

ตอบ : ไม่รู้เหมือนกันครับ ตอนทำโครงการ เค้าให้พูดผมก็กล้าพูดดี เค้าถามอะไรก็กล้าตอบดี ตอนนั้นครับ บางครั้งไม่ได้ตอบจริงจังมากสรุปพอให้ได้หัวเราะ

ถาม : เวลาไปร่วมกลุ่มกับเพื่อน ๆ โครงการอื่นๆ เรา มีประทับใจโครงการอะไรเป็นพิเศษไหม

ตอบ : โครงการบ้านทุ่งครับ

ถาม : เพราะอะไร

ตอบ : ปันจักสีลัตครับ

ถาม : ชอบเหรอรำๆ อะไรแบบนี้

ตอบ : คนรำเค้าสวยดีครับ

ถาม : คือที่ชอบนี้ ชอบคนรำหรือเพราะจะไปเรียนรำ

ตอบ : ชอบคนรำด้วยชอบในที่เค้าทำด้วยครับ ของเป็นหน้าเป็นตาของหมู่บ้านดีครับ

ถาม : แต่กุ้งเคยก็เป็นหน้าเป็นตาหมู่บ้าน เรานะ

ตอบ : ครับ เพราะว่าสวยดี

ถาม : อยากรู้ว่าถ้าสมมุติไม่ได้ทำโครงการป่านนี้เราจะเป็นอย่างไรลองนึกภาพดูสิ

ตอบ : ไม่รู้เหมือนกัน ก็ใช้ชีวิตเรื่อยๆ

ถาม : เราคิดว่าอะไรมันต่างจากตรงนี้บ้าง ตอนที่เรายังไม่ได้ทำโครงการ

ตอบ : ถ้าไม่ได้ทำโครงการคงไม่มีเพื่อนเยอะขนาดนี้ ผมมีเพื่อนสนิทจากโครงการนี้ มีเพื่อนเพิ่มขึ้นจากโครงการนี้ครับ