บทสัมภาษณ์เยาวชนเด่น โครงการสืบสานภูมิปัญญาจักสานเตยหนามสู่การใช้ประโยชน์ในชีวิตประจำวันของกลุ่มเยาวชน บ้านนาพญา ม.8 ต.ละงู อ.ละงู จ.สตูล
เยาวชน
- นายอรัณ ยันติง ชื่อเล่น : ซิล อายุ 19 ปี
- นายอรุณ ยันติง ชื่อเล่น : ซัน อายุ 19 ปี
อาชีพ : ช่วยงานที่บ้านทำสวนยาง
ถาม : ถ้าไม่ได้มาทำโครงการนี้ก่อนหน้านี้เราใช้ชีวิตกันอย่างไรกันบ้างลองเล่าให้ฟังหน่อย
ตอบ : (ซิล) ปกติก็เล่นเกม ทำงานเสร็จเล่นเกม ไม่ได้ทำอะไร
ถาม : เกมที่เล่นส่วนใหญ่เกมอะไร
ตอบ : (ซิล) เป็นเกมฟีฟาย
ถาม : ทั้งสองคนเลยหรือเปล่า
ตอบ : (ซิล) ทั้งสองคน
ถาม : เล่นกับใครบ้างหรือว่าเล่นกับเพื่อน ๆ ในหมู่บ้านด้วย
ตอบ : (ซิล) เพื่อนในหมู่บ้านด้วย
ถาม : ประมาณกี่คน เล่นที่ไหน เล่นกันกี่คนตอนนั้น
ตอบ : (ซิล) หลายคนครับประมาณ 6-7 คนได้
ถาม : ส่วนใหญ่รวมตัวกันที่ไหน มีสถานที่นัดเจอกันไหม
ตอบ : (ซิล) ที่ศาลาเอนกประสงค์
ถาม : ทำไมถึงไปเล่นตรงนั้นเพราะมีไวไฟฟรีหรือเปล่า
ตอบ : (ซิล) มีไวไฟประชารัฐ
ถาม : ที่เล่นเราเล่นทุกวันหรือว่าเสาร์อาทิตย์เล่นกัน
ตอบ : (ซิล) ทุกวันเลย
ถาม : แต่ว่าก็ช่วยงานที่บ้านเสร็จแล้วถึงไปเล่นใช่ไหม
ตอบ : ใช่ครับ
ถาม : แล้วนิสัยส่วนตัวก่อนหน้านี้เป็นอย่างไรกันบ้าง
ตอบ : (ซิล) ขี้อายครับ เป็นคนไม่ค่อยพูดทั้งสองคนเลย
ถาม : ก่อนหน้านี้ที่เราจะมาเข้าร่วมโครงการเราใช้ชีวิตเหมือนเด็กวัยรุ่นทั่วไป ช่วยงานเสร็จก็มานั่งเล่นเกมกันไม่ได้ทำกิจกรรมอะไร เราเคยทำงานชุมชนไหม
ตอบ : (ซิล) ไม่เคย
ถาม : เล่าให้ฟังหน่อยว่าเรามาเข้าร่วมโครงการนี้ได้อย่างไร ใครชักชวนให้มาเข้าร่วม
ตอบ : (ซิล) พี่ก๊ะเป็นคนเข้ามาชวน
ถาม : ลองเล่าบรรยากาศให้ฟังหน่อยว่าเขาเข้ามาชวนอย่างไร
ตอบ : (ซิล) นั่งเล่นเกมกันที่ศาลาเอนกประสงค์กันหลายคน พี่เขาก็มาชวนบอกว่าให้ช่วยทำงานให้เขาหน่อย เขาจะพาไปเที่ยว
ถาม : เพราะคำว่าเขาบอกว่าจะพาไปเที่ยวหรือเปล่าเราถึงตอบตกลงหรือว่ามีเหตุผลอื่นที่เราตอบตกลง
ตอบ : (ซิล) เพราะว่าพาไปเที่ยวนี่แหละครับ
ถาม : เขาบอกไหมว่าจะพาไปไหน
ตอบ : (ซิล) เขาบอกว่าจะพาไปล่องแพ ไปกินอะไรแบบนี้
ถาม : เราเชื่อเขาได้ไงว่าเขาจะพาเราไปเที่ยว
ตอบ : (ซิล) ตอนนั้นอยู่กันหลายคน เขาชวนกัน คนนั้นไปคนนี้ก็ไปก็เลยตามกันไป
ถาม : หลังจากที่ก๊ะชวนแล้วเราก็ถามกันภายในกลุ่มที่เล่นเกมกันก่อนว่าใครจะไปบ้าง แล้วพอเพื่อนไปก็เลยไปกันหมด แล้วเราให้คำตอบเขาเลยไหมหรือว่าขอคิดก่อน
ตอบ : (ซิล) ให้คำตอบเลย
ถาม : หลังจากเข้าร่วมโครงการแล้วเราไม่กลัวหรือว่าพอเราไปทำกิจกรรมแบบนั้นเราจะไม่ได้เล่นเกมแล้ว
ตอบ : (ซิล) ไม่กลัว
ถาม : แสดงว่าเราก็ไม่ได้ติดเกมอะไรขนาดนั้น
ตอบ : (ซิล) ครับ
ถาม : ก่อนหน้านั้นเราเคยเห็นก๊ะทำงานโครงการอะไรแบบนี้มาก่อนไหม เคยสนใจไหม
ตอบ : (ซิล) ตอนแรกก็ไม่ได้สนใจ แต่พอมาเข้าร่วมเลยต้องสนใจ
ถาม : ตอนแรกเราก็ไม่ได้สนใจเล่นเกมของเราไป ไม่ได้สนว่าเขาทำอะไร พอเสร็จแล้วลำดับต่อไปเราตอบตกลงเรียบร้อยแล้วว่าจะทำโครงการนี้ ตอนแรกเราทำโครงการนี้เลยไหม
ตอบ : (ซิล) ตอนแรกทำเกี่ยวกับเรื่องของประวัติหมู่บ้าน
ถาม : ที่ทำเกี่ยวกับประวัติหมู่บ้านตอนนั้นเราทำหน้าที่อะไรในโครงการตอนนั้น
ตอบ : (ซิล) ไม่ครับตอนนั้นแค่ไปช่วยพี่ก๊ะเฉยๆ
ถาม : ตอนนั้นเขาคิดโครงการอะไรไว้เรียบร้อยแล้วเราแค่ไปช่วยเขาเฉยๆ นานไหมกว่าที่จะเปลี่ยนมาทำโครงการนี้
ตอบ : (ซิล) ประมาณเดือนหนึ่งได้
ถาม : ตอนที่เรามาตัดสินใจเข้าร่วมโครงการกับพี่เขาแล้วตอนแรกเรางงไหมว่าทำกิจกรรมอะไร ความรู้สึกตอนนั้นเป็นอย่างไรบ้างตอนแรก ๆ ที่เข้าร่วม
ตอบ : (ซิล) ก็ตื่นเต้นว่าเขาทำอะไรกันบ้าง
ถาม : เราไปเข้าร่วมเวทีกลางไหมตอนที่เข้าร่วมกิจกรรมในช่วงแรก ๆ หรือว่าอยู่แค่ในหมู่บ้านก่อน
ตอบ : (ซิล) เข้าร่วมเลยครับ ไปกับจ๊ะก๊ะเลย
ถาม : พอเข้าร่วมกับพี่ก๊ะเสร็จแล้วก็พาไปเข้าร่วมในเวทีเลยใช่ไหม ตอนนั้นรู้สึกตื่นเต้น งง ว่าทำอะไร พอได้ทำจริงๆ สนุกไหม
ตอบ : (ซิล) สนุกครับ
ถาม : แล้วพี่ก๊ะพาไปเที่ยวไหม
ตอบ : (ซิล) พาไปครับ
ถาม : พอเสร็จแล้วได้ประมาณเดือนหนึ่งแต่ว่าต้องมาเปลี่ยนโครงการใช่ไหม ตอนนั้นทำไมถึงเปลี่ยน
ตอบ : (ซิล) โครงการนั้นใกล้เสร็จแล้วตอนที่พี่เขามาชวนเข้าร่วม
ถาม : แล้วทำไมถึงได้มาเป็นโครงการนี้
ตอบ : (ซิล) เลือกไม่ถูกว่าจะทำอะไรบ้างเราก็เลยเลือกทำภูมิปัญญาหมู่บ้าน
ถาม : พี่เข้าใจถูกไหมว่าเราสองคนเริ่มมาทำโครงการตอนโครงการที่หนึ่งช่วงปลายๆ ตอนที่ทำเรื่อง ประวัติศาสตร์ชุมชนเสร็จแล้วพอขึ้นปีที่สองของบ้านนาพญาเราเลยมาเริ่มทำเตยหนาม
ตอบ : ครับ
ถาม : ตอนที่เราทำเกี่ยวกับโครงการเตยหนามใครเป็นคนชวนว่าให้ทำเกี่ยวกับโครงการนี้
ตอบ : ตอนนั้นมีจ๊ะก๊ะกับประธานชวนคุย
ถาม : เขาว่าอย่างไรบ้าง
ตอบ : (ซิล) เขาก็บอกว่าชวนทำต้นเตยหนามดีไหม ภูมิปัญญาหมู่บ้าน
ถาม : พี่ก๊ะเป็นคนคิดหรือว่าพวกเราช่วยกันคิดตอนนั้น
ตอบ : (ซิล) ตอนนั้นช่วยกันคิด
ถาม : เราเป็นผู้ชายแต่ว่าเรื่องการทำจักสานเตยหนาม เราคิดว่าเหมาะกับเราไหม
ตอบ : (ซิล) ตอนนั้นก็ไม่ได้ถนัดอะไรมาก
ถาม : แต่เราก็คิดว่าเราทำได้ใช่ไหมถึงทำ พอมาทำเกี่ยวกับการจักสานเตยหนามซินกับซันเรามีบทบาทหน้าที่ในโครงการไหม
ตอบ : (ซัน) เป็นบัญชีครับ
ตอบ : (ซิล) เป็นเลขาครับ
ถาม : อย่างซันเป็นบัญชีเราเลือกเองหรือว่าเพื่อนให้เราเป็น
ตอบ : (ซัน) พี่ก๊ะเลือกให้
ถาม : เขาบอกเหตุผลไหมว่าทำไมถึงให้เราทำบัญชี
ตอบ : (ซัน) ไม่ได้บอก
ถาม : แล้วเรายินดีไหมที่จะเป็นตอนนั้น
ตอบ : (ซัน) ก็ทำได้
ถาม : เราคิดว่าการเป็นบัญชียากไหมเพราะต้องดูแลเรื่องการเงิน เรื่องตัวเลขเราชอบอยู่แล้วไหม
ตอบ : (ซัน) ก็คิดว่ายาก แต่พี่ก๊ะบอกว่าเขาจะช่วย ผมไว้ใจพี่ก๊ะเลยรับตำแหน่งนี้
ถาม : ส่วนซินเป็นเลขา พี่ก๊ะเลือกให้เหมือนกันหรือว่าอย่างไร
ตอบ : (ซิล) ตอนนั้นไม่มีใครรับ แล้วพี่เขาเลือกให้ผมเป็น
ถาม : ถ้าถามว่าจริง ๆ แล้วเราอยากเป็นเลขาหรือว่าอยากเป็นอะไร
ตอบ : (ซิล) ไม่ครับ อยากเป็นคนที่คอยช่วยเพื่อนมากกว่า
ถาม : แล้วรู้ไหมว่าการเป็นเลขาของเราต้องทำอะไรบ้างตอนนั้น
ตอบ : (ซิล) คอยหาข้อมูลอะไรแบบนี้
ถาม : แล้วบัญชีทำอะไรบ้าง
ตอบ : (ซัน) จดรายจ่าย
ถาม : ยากไหมกับการเป็นบัญชีสำหรับเรา
ตอบ : (ซัน) ยากครับ
ถาม : เคยทำมาก่อนไหม
ตอบ : (ซัน) ไม่เคย
ถาม : ตรงไหนของการทำหน้าที่เป็นบัญชีที่เราคิดว่ามันยากมากสำหรับเรา
ตอบ : (ซัน) ยากตรงที่ต้องคอยดูแลเงินว่าใช้จ่ายไปเท่าไหร่ในแต่ละครั้ง
ถาม : แต่พอทำจริงๆ แล้วพี่ก๊ะเข้ามาช่วยไหมหรือว่าจริง ๆ แล้วเราสามารถทำงานได้ด้วยตัวเองได้เลย
ตอบ : (ซัน) พี่ก๊ะมาช่วย
ถาม : เราคิดว่าการที่เราทำหน้าที่เป็นบัญชีคอยดูแลงบประมาณรายจ่ายในโครงการสำหรับเราคิดว่าเราได้ อะไรจากการเป็นบัญชีในครั้งนี้ไหม
ตอบ : (ซัน) ทำให้เรารอบคอบขึ้น
ถาม : ในชีวิตประจำวันเรารอบคอบกว่าเดิม ใช้เงินเก่งไหมปกติหรือว่าคำว่ารอบคอบของเราความหมายคืออย่างไรบ้างลองเล่าให้ฟังหน่อย
ตอบ : (ซัน) จะซื้ออะไรก็คิดก่อน ดูราคาก่อน เช็คราคาก่อนให้เรียบร้อย
ถาม : ถ้าเป็นแต่ก่อนหยิบจ่ายเลยใช่ไหม
ตอบ : (ซัน) ใช่ครับ
ถาม : ซิลเป็นเลขาต้องคอยหาข้อมูลเกี่ยวกับอะไรบ้าง
ตอบ : (ซิล) เกี่ยวกับเตยหนามว่าใช้ทำอะไรบ้าง
ถาม : หาข้อมูลเกี่ยวกับเตยหนามทั้งหมดจะเป็นหน้าที่ของซิล เคยต้องมาหาข้อมูลอะไรแบบนี้ไหม
ตอบ : (ซิล) ไม่ครับวัน ๆ ก็เล่นแต่เกม
ถาม : ปกติเราเป็นเด็กหลังห้อง หน้าห้อง
หรือว่ากลางห้อง เวลาเรียน
ตอบ : (ซิล) อยู่กลางห้อง
ถาม : อย่างเรื่องของหาข้อมูลเตยหนามไม่เคยทำมาก่อน ถ้าถามถึงซิลการเป็นเลขาสำหรับเรามันยากไหม
ตอบ : (ซิล) มันก็ยากพอสมควร
ถาม : ที่เราว่ายากตรงไหนที่เรารู้สึกว่ายากที่สุดสำหรับเรา
ตอบ : (ซิล) เราต้องหาข้อมูลเอามารวบรวม
ถาม : เราหาแค่ครั้งเดียวได้ไหมหรือว่าต้องหาจากหลายๆ ที่เพื่อมารวบรวม
ตอบ : (ซิล) หาหลาย ๆ อัน
ถาม : เราคิดว่าการเป็นเลขาของเราช่วยให้เราเรียนรู้อะไรไหม หรือว่าเปลี่ยนอะไรบ้างไหม
ตอบ : (ซิล) เวลาเราอยากดูอะไรเราก็หาข้อมูลทางอินเทอร์เน็ต แต่ก่อนไม่ค่อยหา
ถาม : พอมาทำโครงการเกี่ยวกับจักสานเตยหนามเรามีบทบาทหน้าที่แล้ว อยากให้เราเล่าให้ฟังหน่อยว่า พอเราได้ตัวโครงการแล้วเราทำกิจกรรมอะไรบ้าง
ตอบ : (ซิล) ลงพื้นที่สอบถามผู้รู้
ถาม : แสดงว่าลงพื้นที่มีทั้งสอบถามผู้รู้แล้วทำอะไรอีกไหม
ตอบ : (ซิล) ลงมือทำ
ถาม : มีลงพื้นที่ดูสถานที่ ลงพื้นที่เพื่อสอบถามผู้รู้ เสร็จแล้วลงมือทำ
ตอบ : (ซิล) ใช่ครับ ให้ผู้รู้มาสอนทำ
ถาม : ตอนลงพื้นที่ดูสถานที่เรามีหน้าที่ไหมตอนลงพื้นที่เราทำอะไรบ้าง
ตอบ : (ซิล) คอยถามผู้รู้ว่าตรงนี้ทำอะไรบ้าง เตยหนามทำอะไรได้บ้าง
ถาม : มีการถ่ายรูป จดข้อมูลเก็บไว้ไหมตอนลงพื้นที่
ตอบ : เก็บครับ
ถาม : ตอนนั้นซันทำหน้าที่อะไรตอนที่ไปลงพื้นที่หาผู้รู้
ตอบ : (ซัน) ตอนลงพื้นที่ไม่ได้ทำอะไรเพราะมีเพื่อนคนอื่นทำแล้ว
ถาม : แล้วซันทำอะไร
ตอบ : (ซัน) คอยดูภาพรวม
ถาม : ตอนแบ่งบทบาทซันเข้าร่วมประชุมตอนที่แบ่งบทบาทไหม
ตอบ : (ซัน) ได้เข้าร่วม
ถาม : ตอนที่เข้าร่วมเขาได้แบ่งบทบาทให้เราทำงานไหม
ตอบ : (ซัน) เขาก็แบ่งครับ
ถาม : ตอนที่เขาแบ่งในตอนนั้นเขาให้เราทำอะไร
ตอบ : (ซัน) เขาแบ่งเป็นคู่ให้เพื่อนทำ
ถาม : ตอนนั้นซันคู่กับใคร
ตอบ : (ซัน) คู่กับรองประธาน
ถาม : แต่ว่าก็อยู่จนจบกิจกรรมร่วมกิจกรรมจนจบ
ตอบ : (ซัน) ใช่ครับ
ถาม : ซิลละตอนลงพื้นที่ถามผู้รู้เรามีหน้าที่อะไร
ตอบ : (ซิล)คอยเก็บภาพ
ถาม : เพื่อนตอนที่ประชุม เราอาสารับถ่ายรูปเองหรือว่าเพื่อนบอกให้ทำว่าต้องทำหน้าที่นี้
ตอบ : (ซิล) รับเองครับ
ถาม : ทำไมถึงเลือกหน้าที่นี้
ตอบ : (ซิล) เพราะว่าชอบถ่ายรูป
ถาม : ลงพื้นที่ถามผู้รู้ประมาณกี่ครั้งได้
ตอบ : (ซิล) 3 ครั้งได้
ถาม : ตอนที่ลงทั้งหมด 3 ครั้งมีปัญหาอะไรไหมที่รู้สึกว่ายากหรือว่าทำให้การทำงานเราช้าลงมีไหม
ตอบ : (ซิล)คนแก่ ผู้รู้ไม่ค่อยอยู่บ้าน
ถาม : เราไม่ได้นัดเขาก่อนใช่ไหม
ตอบ : (ซิล) ใช่ครับ
ถาม : แล้วถ้าอย่างนั้นเราไปแล้วผู้รู้เขาไม่อยู่บ้านเรามีวิธีการแก้ไขปัญหาตรงนั้นอย่างไร
ตอบ : (ซิล)เราก็ไปหาผู้รู้คนอื่น มีหลายคนที่รู้ในชุมชน
ถาม : ไปประมาณ 2-3 ครั้งได้ข้อมูลจากผู้รู้ประมาณกี่คนได้
ตอบ : (ซิล) 3 คน
ถาม :3 คนแต่ทำไมเราไปตั้งหลายครั้ง
ตอบ : (ซิล)บางทีเขาไม่อยู่ทั้งวัน เราก็ไปวันอื่นแทน
ถาม : เวลาที่เราลงพื้นที่เราใช้เวลาเยอะไหม
ตอบ : (ซิล) ประมาณชั่วโมงนึงได้
ถาม :3 คนลงแค่ครั้งเดียวหรือว่าเราลงไปถามเขาซ้ำอีกรอบ
ตอบ : (ซิล) ลงไป 3 รอบบางทีก็วันละคน
ถาม : ไป 3 ครั้งซันได้ลองถามผู้รู้บ้างไหม
ตอบ : (ซัน) ไม่เลยครับ
ถาม : ที่เราไม่ถามตอนนั้นเพราะอะไร เขินอายหรือว่ายังไงตอนนั้น
ตอบ : (ซัน) ใช่ครับ เขินครับ
ถาม : แล้วซิลถ่ายรูปอย่างเดียวหรือว่ามีโอกาสได้ถามข้อมูลจากผู้รู้บ้างไหม
ตอบ : (ซิล) มีแทรกไปบางคำ
ถาม : ถ้าเราจะแทรกส่วนใหญ่เป็นคำถามประเภทไหนที่เรารู้สึกว่าเราอยากแทรกเข้าไปถาม
ตอบ : (ซิล)เช่น เตยหนามเราใช้ทำอะไรได้บ้าง มีอะไรที่เราทำได้บ้าง
ถาม : ผู้รู้ให้ความร่วมมือดีไหมคะ
ตอบ : (ซิล) ดีครับ
ถาม : แต่จริง ๆ แล้วในหมู่บ้านที่เราบอกว่ามีเยอะ เขามีประมาณกี่คนที่เขาทำสานเตยหนาม
ตอบ : (ซัน) 7-8 คนได้
ถาม : แต่ทำไมเราได้มาประมาณ 3 คน
ตอบ : (ซัน) เราเลือกคนที่เราพอจะรู้จักครับ
ถาม : พอเราได้ข้อมูลมา 3 คนแล้ว เราเอาข้อมูลพวกนั้นมาทำอะไรต่อหรือเปล่า
ตอบ : (ซิล) จดไว้แล้วให้รองประธานทำต่อ
ถาม : ซิลจดข้อมูลไว้แต่สุดท้ายให้รองประธานไปทำต่อ ทำไมเราไม่ทำเอง
ตอบ : (ซิล) ผมไม่ค่อยว่าง
ถาม : ตอนที่ลงพื้นที่เพื่อดูสถานที่ลองเล่าบรรยากาศให้ฟังหน่อยว่าเราลงพื้นที่ไปดูสถานที่ ดูอะไรตรงไหน
ตอบ : (ซิล)ตอนขี่เรือลงไปที่เกาะแถวบ้าน ไม่ไกลมาก
ถาม : เรารู้อยู่แล้วว่ามีตรงนั้นหรือว่าเราไปถามผู้รู้ว่ามีตรงไหนบ้าง
ตอบ : (ซิล) ถามผู้รู้
ถาม : ถามผู้รู้ว่าหนามเตยมีตรงไหนบ้างเสร็จแล้วเลยลงพื้นที่เพื่อไปดูสถานที่ แล้วสถานที่ที่เราชอบคือตอน นั่งเรือไปดูหนามเตยที่เกาะที่อยู่ใกล้บ้าน ทำไมถึงชอบตอนที่เราได้นั่งเรือไปดู
ตอบ : (ซัน) สนุกครับ
ถาม : จำบรรยากาศได้ไหมลองเล่าให้ฟังหน่อยสิ ตอนนั้นเราไปกันกี่คน
ตอบ : (ซัน) ไปกันหลายคนเกือบ สิบคน
ถาม : เกือบสิบคนที่ว่าคือซิล ซันและเพื่อนๆ เรือใครเป็นคนเตรียมจำได้ไหมตอนนั้น
ตอบ : (ซัน) ประธานเป็นคนเตรียม
ถาม : ไปกันเองหรือว่ามีผู้ใหญ่ขับเรือไปให้
ตอบ : (ซัน) ผู้ใหญ่ขับครับ
ถาม : ตอนไปเราไปทำอะไรกันมีถ่ายรูปไหม มีจดบันทึกหรือเปล่าใครถ่ายรูปจำได้หรือเปล่า
ตอบ : (ซิล) ผมครับ
ถาม : แล้วใครจด
ตอบ : รองประธาน
ถาม : แล้วซันทำอะไร
ตอบ : (ซัน) นั่งดูเฉยๆ
ถาม : ตอนเราลงพื้นที่เราไปกันตอนไหนเสาร์ อาทิตย์หรือว่าตอนไหน
ตอบ : (ซัน) เสาร์- อาทิตย์ครับ
ถาม : เช้าหรือว่าเย็น
ตอบ : (ซัน) ตอนเที่ยงๆ เกือบ ๆ บ่าย
ถาม : ตอนที่เราลงเรือพี่ก๊ะมาช่วยเราไหมหรือว่าอยู่ไหนตอนนั้น
ตอบ : (ซิล)พี่ก๊ะไม่ได้มาด้วย
ถาม : พวกเราจัดการกันเอง มีปัญหาอะไรไหมตอนที่ลงเรือ
ตอบ : (ซิล)มีปัญหาเรื่องหาคนพายเรือให้ครับ
ถาม : ไม่มีคนพายเรือให้เราใช่ไหม
ตอบ : (ซิล)ใช่ครับเพราะเป็นเรือที่ต้องติดเครื่องเลยไม่มีคนพายให้
ถาม : แล้วเราทำอย่างไรสุดท้ายไปขอความร่วมมือจากใครมา
ตอบ : (ซิล)จากญาติครับ
ถาม : ได้ข้อมูลอะไรกลับมาไหมตอนนั้น
ตอบ : (ซิล) ได้ครับ
ถาม : ได้อะไรมาบ้าง
ตอบ : (ซิล) เตยหนามชอบอยู่ที่ไหน
ตอบ : (ซิล) บริเวณที่มีน้ำขัง
ตอบ : (ซิล) ได้รู้ว่ารากมันสามารถใช้ทำยาได้
ถาม : เรารู้ได้อย่างไรทำไมถึงรู้ว่ารากมันทำยาได้
ตอบ : (ซิล)ที่บ้านบอก
ถาม : อย่างน้อยตอนทีเราลงเรือไปเราก็ได้ข้อมูลว่าเตยหนามชอบขึ้นตรงไหน และรู้ว่ารากมันยังสามารถนำมาทำเป็นยาได้ใช่ไหม จำได้ไหมว่านอกจากลงเรือแล้วเราไปที่ไหนอีกที่ลงพื้นที่
ตอบ : (ซิล) อยู่ในบริเวณหมู่บ้าน
ถาม : ใช้วิธีการเดินในหมู่บ้านหรือว่าอย่างไร
ตอบ : (ซิล) เดินดูในหมู่บ้าน
ถาม : ระหว่างที่เดินสำรวจมีการวาดภาพ วาดแผนที่ไหม
ตอบ : (ซิล) ไม่ได้วาดครับ
ถาม : ก็คือเดินสำรวจดูเฉยๆ ถ่ายรูปไหม
ตอบ : (ซิล) ถ่ายครับ
ถาม : เวลาเราถ่ายรูป เราทำกิจกรรมเยอะเวลาลงพื้นที่เอย ถามผู้รู้เวลาเราถ่ายรูปเรามีการจัดเก็บรูปถ่ายของเราอย่างไรบ้าง
ตอบ : (ซิล)เก็บไว้ครับ ส่งไปในกลุ่มทางข้อความเฟสบุ๊ค
ถาม : จำได้ไหมว่าคร่าวๆ ลงพื้นที่ประมาณกี่ครั้งที่ดูสถานที่
ตอบ : (ซิล) 2-3 ครั้ง
ถาม : แต่ว่าที่ประทับใจที่สุดก็คือตอนลงเรือ
ตอบ : (ซิล) ใช่ครับ
ถาม : ตอนลงพื้นที่ 3 ครั้งที่คิดว่ามีปัญหาที่สุดสำหรับเรา ยากที่สุดสำหรับเราคืออะไรในการลงพื้นที่
ตอบ : (ซิล)ตอนที่ลงเรือ มันมีน้ำมากน้ำเยอะ
ถาม : น้ำมันเยอะ มีปัญหาอย่างไรกับการลงพื้นที่
ตอบ : (ซิล)เข้าถึงที่ที่อยู่ของหนามเตยยากเพราะว่าหนามเตยมันจม
ถาม :ตอนลงมือลองเล่าบรรยากาศกิจกรรมที่เราลงมือทำให้หน่อยว่าเราลงมือทำอะไรกันบ้าง
ตอบ : (ซิล) ตอนลงมือทำก็ไปตัดเตยมาแล้วเอามาตาก
ถาม : เราไปตัดกันที่ไหน
ตอบ : (ซิล)ส่วนที่ลงเรือครับ
ถาม : เตยมันขึ้นเองตามธรรมชาติหรือว่าคนเขาไปปลูกไว้
ตอบ : (ซิล) ขึ้นเองตามธรรมชาติ
ถาม : ตอนลงมือทำเรานั่งเรือไปตัดเตยหนามจากเกาะที่เราลงเรือไป ใครไปบ้าง
ตอบ : (ซิล)ซันกับซิลไปด้วยกัน
ถาม : ไปทำอะไรกันบ้าง
ตอบ : (ซัน) ไปช่วยตัด
ตอบ : (ซิล) ช่วยถ่ายรูป ช่วยเพื่อนๆ ยก
ถาม : ตอนที่เราเอามาเราเอามาเยอะไหม
ตอบ : (ซิล)ไม่ค่อยเยอะ ประมาณ 40-50 ใบ
ถาม : ตอนนั้นเราไปกันกี่คน
ตอบ : (ซิล) 4-5 คนครับ
ถาม : ตอนไปตัดเป็นอย่างไรบ้าง มีปัญหาเจอปัญหาอะไรไหม
ตอบ : (ซิล)หนามเยอะ
ถาม : ก่อนไปตัดเรารู้มาก่อนไหมว่าถ้าเราลงไปตัดแล้วเราจะเจอหนาม
ตอบ : (ซิล) รู้ครับพอดีมันเป็นเตยหนามอยู่แล้ว
ถาม : เรามีวิธีการป้องกันหนามพวกนั้นอย่างไร
ตอบ : (ซิล) ใส่ถุงมือกับเตรียมมีดยาว ๆ ไปด้วย
ถาม : เราเตรียมพร้อมไปในระดับหนึ่ง ตอนตัดเราต้องลงไปในน้ำไหม
ตอบ : (ซิล) ไม่ครับ ที่เราไปตัดอยู่บนบก บางทีก็ลงบางทีก็ไม่ลง
ถาม : แล้วจริง ๆ เตยหนามอยู่ในน้ำหรือว่าอยู่บนบก หรือว่าอยู่ครึ่งบกครึ่งน้ำ
ตอบ : (ซิล )ครึ่งบกครึ่งน้ำ
ถาม : ตอนที่ไปตัดมีใครได้แผลกลับมาไหม
ตอบ : (ซิล) ได้ทุกคนครับ
ถาม : แผลหนักหรือว่าแค่รอยขีดข่วนธรรมดา
ตอบ : (ซัน) ลอยขีดข่วนธรรมดา
ถาม : ตอนไปตัดคราวนี้ให้ใครขับเรือไปให้
ตอบ : (ซิล) ประธานพายเรือเป็น
ถาม : แล้วตอนนั้นประธานไม่ได้ไปเหรอ
ตอบ : (ซิล) ไปครับแต่เราไปหลายคนตอนนั้นเลยใช้เรือใหญ่
ถาม : เตรียมอุปกรณ์เอาเตยหนามมาแล้ว แล้วทำไรกันอีก
ตอบ : (ซิล) ขูดหนามออก รนไฟ แช่น้ำ ตากแดด
ถาม : ตากแดดกี่วัน
ตอบ : (ซิล) เราต้องแช่น้ำไว้หนึ่งคืน
ถาม : ขูดหนามเสร็จไปรนไฟ เสร็จแล้วไปตากแดดแล้วเอาไปแช่น้ำ
ตอบ : (ซิล) แช่น้ำก่อนแล้วค่อยตากแดดวันนึงครับแล้วเอามาสานได้
ถาม : ขั้นตอนที่ต้องขูดหนาม ต้องรนไฟ แช่น้ำ กี่วันถึงจะสานได้
ตอบ : (ซิล) ประมาณสองวัน
ถาม : ตอนเตรียมการที่บอกว่าต้องขูดหนาม รนไฟ ตากแดด มีปัญหาอะไรไหม
ตอบ : (ซิล) ไม่มีครับ
ถาม : แบ่งหน้าที่กันไหมหรือว่าช่วยกันทำ
ตอบ : (ซิล) ช่วยกันทำ
ถาม : ตรงไหนที่ยากสุดสำหรับซิล
ตอบ : (ซิล) ตอนขูดหนาม
ถาม : มันยากยังไง
ตอบ : (ซิล) หนามมันเยอะ
ถาม : หนามมันอยู่ตามใบหรอ
ตอบ : (ซิล) ตามใบเลย
ถาม : แล้วซันละคิดว่าตรงไหนยากสุด
ตอบ : (ซัน) ตอนขูดหนามเหมือนกัน
ถาม : เราพอจะรู้ไหมว่าคุณสมบัติของหนามเตยมันมีอะไรบ้างทำไมเขาถึงเอามาสานเสื่อกัน
ตอบ : (ซัน) เสื่อที่ทำจากหนามเคยพอนอนแล้วมันสบาย มันเหนียวไม่ขาดง่าย
ถาม : หลังจากเราเตรียมของเสร็จแล้วเริ่มต้นการสานที่เราสานเราเลือกสานอะไร
ตอบ : (ซัน) เสื่อครับ
ถาม : ตอนสานที่เราบอกว่าเราต้องไปให้ผู้รู้มาสอนใช่ไหม เราไปประสานเองหรือว่าใครเป็นคนจัดการให้
ตอบ : (ซัน) จ๊ะก๊ะเป็นจัดการให้
ถาม : แต่เราเป็นคนเตรียมอุปกรณ์ใช่ไหม
ตอบ : (ซัน) ครับ
ถาม : ตอนลงมือทำกันเองหรือว่าเราเอาเด็ก ๆ มาเรียนรู้ด้วย
ตอบ : (ซัน) ลงมือทำกันเองก่อน
ถาม : ลงมือทำกันเอง 6-7 คนใช่ไหม
ตอบ : (ซัน) ครับ
ถาม : ลองเล่าให้ฟังหน่อยสิว่าตอนที่ทำมันเป็นอย่างไรบ้างจำได้ไหม
ตอบ : (ซัน) มั่วไปหมด ถามผู้รู้บ้าง
ถาม : ตอนทำซิลทำเสื่อของตัวเอง ซันทำของตัวเองหรือว่าหนึ่งผืนช่วยกันทำทั้ง 6-7 คน
ตอบ : (ซัน) ทำประมาณ 2-3 คน
ถาม : ตอนทำเป็นอย่างไรบ้าง มันยากไปหมดเลยใช่ไหม
ตอบ : (ซัน) ใช่ครับพอดีไม่เคยทำมาก่อน
ถาม : ตอนแรกเราคิดว่ามันง่ายหรือว่ายากก่อนที่จะทำ
ตอบ : (ซัน) ตอนแรกคิดว่าง่ายคิดว่าเอามาสานๆ แล้วก็น่าจะได้ แต่พอลองทำดูมันยาก
ถาม : มันยากตรงไหนตอนสาน ตอนขึ้น หรือว่าตอนไหน
ตอบ : (ซัน) ตอนขึ้น ตอนเริ่มสาน
ถาม : ซิลละเหมือนกันไหม
ตอบ : (ซิล) เหมือนกัน
ถาม : ซิลกับซันทำด้วยกันไหมหรือว่าแยกกันทำ
ตอบ : (ซัน) ทำด้วยกันครับ
ถาม : ยากก็จริงแต่ว่าสุดท้ายเราทำได้ไหม
ตอบ : (ซัน) ทำได้ครับ
ถาม : ทำสำเร็จไหม สวยหรือเปล่า
ตอบ : (ซัน) ไม่ค่อยสวยไหม
ถาม : ตอนที่ยากทำไม่ได้เราหงุดหงิดไหม โมโหไม่อยากทำไหม อยากวางลงไม่ทำแล้วไหม
ตอบ : (ซัน) ก็เหนื่อยครับ แต่ก็พักบ้าง แล้วนั่งทำต่อ
ถาม : มีหงุดหงิดไหม
ตอบ : (ซิล) ไม่ครับ
ถาม : น่าเบื่อไหม
ตอบ : (ซัน) ไม่น่าเบื่อครับสนุกดี
ถาม : สนุกตรงไหน
ตอบ : (ซิล) ตอนที่เพื่อนทำไม่ได้แล้วเราสนุก
ถาม : แล้วผู้รู้เป็นอย่างไรบ้าง
ตอบ : (ซิล) เขาก็บ่นบ้าง
ถาม : ตอนที่ทำผืนใหญ่ไหมหรือว่าแค่ลองทำเฉยๆ
ตอบ : (ซัน) แค่ลองทำเฉยๆ
ถาม : ใช้เวลาทำช่วงไหน
ตอบ : (ซัน) เสาร์ อาทิตย์
ถาม : ทำที่ไหน ใช้สถานที่ไหนทำ
ตอบ : (ซัน) ทำบ้านพี่เลี้ยงพี่ไหม
ถาม : พี่ไหมกับพี่ก๊ะช่วยเราไหมตอนนั้น
ตอบ : (ซัน) ช่วย
ถาม : ตอนนั้นเราคิดว่าเป็นเรื่องง่ายแต่พอเราทำจริง ๆ แล้วไม่ได้ง่ายอย่างที่เราคิด เราคิดว่าหลังจากที่เราทำเสร็จแล้ว ได้ลงมือทำจริงๆ แล้วตัวเองคิดว่าเราได้เรียนรู้อะไรจากกิจกรรมนี้ไหม
ตอบ : (ซิล) ได้ความรู้ว่าเราต้องช่วยกันทำ ต้องสามัคคีกัน บางทีถ้าเราทำไม่เสร็จเราก็ต้องช่วยกัน
ถาม : เพราะว่าเราทำกันสามคนต้องช่วยกันทำเป็นทีม แล้วถ้าเรื่องเกี่ยวกับเสื่อได้เรียนรู้อะไรไหม
ตอบ : (ซิล) ได้ครับ
ถาม : มันยากไหม
ตอบ : (ซิล) ยากครับ
ถาม : คนที่ทำต้องมีความรู้ไหม
ตอบ : (ซิล) ต้องมีครับ
ถาม : พอเราเห็นว่ามันยากแล้วเราเคยมีความคิดว่าอยากจะสานต่อไหม
ตอบ : (ซิล) เคยครับ
ถาม : แล้วพอได้ลงมือทำแล้วอยากที่จะทำต่อไหม
ตอบ : (ซิล) ไม่ค่อยครับ
ถาม : สำหรับซันอาจจะเป็นเหตุการณ์ที่เราประทับใจในการทำกิจกรรมนี้ก็ได้เราประทับใจอะไรมากที่สุด
ตอบ : (ซัน) ชอบตอนที่ได้ช่วยกันลงมือทำ
ตอบ : (ซัน) ได้อยู่กับเพื่อนแล้วมันสามัคคีกันดี
ถาม : เวลาที่เราว่างจากกิจกรรมแล้วเรายังเล่นเกมกันอยู่ไหม
ตอบ : (ซัน) เล่นอยู่
ถาม : เล่นเหมือนเดิมหรือว่าน้อยลงกว่าเดิม
ตอบ : (ซัน) เหมือนเดิมครับ
ถาม : เล่นเหมือนเดิมแต่แค่แบ่งเวลามาทำกิจกรรมนี้
ตอบ : ครับ
ถาม : แล้วพอเราลงมือทำเสร็จแล้วมีกิจกรรมอื่นอีกไหมที่ทำต่อจากนี้
ตอบ : (ซัน) ไม่มีแล้วครับ
ถาม : จบตรงที่เราลงมือทำใช่ไหม
ตอบ : (ซัน) จำไม่ได้แต่น่าจะมีประมาณนี้
ถาม : ตอนที่เราทำคนในชุมชนเขาเห็นไหมว่าเราทำอะไรกัน เขาเข้ามาดูไหม
ตอบ : (ซัน) เข้ามาดูครับ
ตอบ : (ซัน) มีถามบ้าง ถามว่าทำอะไรอยู่
ถาม : เวลาที่คนสนใจมาถามเราเรารู้สึกอย่างไรบ้างที่เขาเข้ามาถาม
ตอบ : (ซัน) ก็ดีใจที่เขาเข้ามาถาม เขาสนใจว่าเยาวชนทำอะไรอยู่
ถาม : ปกติคนในชุมชนพูดคุยกันปกติไหมหรือว่าวัยรุ่นอยู่ส่วนวัยรุ่น ผู้ใหญ่อยู่ส่วนผู้ใหญ่
ตอบ : (ซัน) ผู้ใหญ่อยู่ส่วนผู้ใหญ่
ถาม : เขาให้ความร่วมมือไหมหรือว่าแค่มาถามเฉย ๆ
ตอบ : (ซัน) ให้ความร่วมมือครับ มาช่วยสอน ช่วยแนะนำว่าต้องทำอย่างไร
ถาม : นอกจากผู้รู้มีชาวบ้านที่เขาแวะมาด้วยใช่ไหม เราดีใจไหมที่มีคนมาช่วยสอนมาแนะนำ
ตอบ : (ซัน) ดีใจครับ
ถาม : อันนี้อยู่นอกเหนือจากความต้องการของเราไหมที่ว่าชาวบ้านหรือว่าคนในชุมชนจะมาช่วยเรา
ตอบ : (ซิล) ไม่คิดว่าเขาจะมาช่วย
ถาม : เราคิดว่าเราทำโครงการนี้แล้วมันช่วยสร้างแรงบันดาลใจหรือว่าเกิดจุดประกายอะไรในชีวิตของเรา
ตอบ : (ซัน) ไม่ครับ
ถาม : เราอินไหมกับการทำเสื่อเตยหนามทำแล้วอยากช่วยชุมชนไหม
ตอบ : (ซัน) พอได้ทำโครงการแล้ว ทำให้อยากช่วยชุมชนมากขึ้น เวลาหมู่บ้านมีกิจกรรมอะไรก็ให้เราไปช่วย
ถาม : อยากเข้าไปมีส่วนร่วมกับคนในชุมชนมากขึ้น หลังจากทำกิจกรรมนี้เพราะเรารู้สึกว่าทำกิจกรรมนี้ แล้วเราได้ทำอะไรให้ชุมชน พี่เข้าใจถูกไหม
ตอบ : (ซัน) ถูกครับ
ถาม : ถ้าถามถึงตัวเรากับการทำเตยหนามการสานเตยหนาม เรารู้สึกอย่างไรบ้างไหมเพราะว่าก็เหมือนเป็น อาชีพของคนในชุมชนเรา เราอยากจะช่วยอะไรเขาไหม
ตอบ : (ซัน) รู้สึกครับ ไม่อยากให้หายไป
ถาม : คนส่วนใหญ่ที่ทำเป็นผู้สูงอายุไหมอายุประมาณเท่าไหร่
ตอบ : ผู้สูงอายุซะส่วนใหญ่ อายุประมาณ 50-60 ปี
ถาม : เขาสานเป็นอาชีพเลยหรือว่าเขาแค่ทำช่วงเวลาว่าง
ตอบ : (ซัน) เขาสานเวลาว่าง
ถาม : อยากให้ซันลองทบทวนตัวเองดูว่าก่อนที่เราจะทำโครงการนี้กับหลังจากทำโครงการนี้แล้วซันรู้สึกว่าตัวเองเปลี่ยนไปไหม อะไรที่ซันเห็นชัดว่าตัวเองเปลี่ยนไป
ตอบ : (ซัน) กล้าเข้าหาคนมากขึ้น
ถาม : ลองเล่าให้ฟังหน่อยสิว่าก่อนหน้านั้นเราเป็นอย่างไรบ้าง
ตอบ : (ซัน) ก่อนหน้านั้นตอนที่ไปเข้าค่ายไม่กล้าเข้าไปคุยกับเพื่อน
ถาม : ทำไมเราถึงรู้สึกว่าเราไม่กล้าคุยกับเพื่อน
ตอบ : (ซัน) ขี้อายครับ
ถาม : แล้วพอหลังจากทำโครงการนี้เราเปลี่ยนไปไหม
ตอบ : (ซัน) เปลี่ยนไปนิดหนึ่ง
ถาม : เปลี่ยนไปที่ว่าคืออะไรกล้าเข้าหาคนมากขึ้น เวลาทำกิจกรรมเรากล้าที่จะคุยกับคนในชุมชนมากขึ้น
ตอบ : (ซัน) กล้าครับ
ถาม : เราเห็นชัดช่วงไหนที่ว่าเราเปลี่ยนไป อย่างตอนแรกที่ซันบอกว่าตอนลงพื้นที่ซันไม่ถามผู้รู้เพราะว่าไม่กล้าถาม พอทำกิจกรรมไปเรื่อยๆ มีเหตุการณ์ไหนไหมที่เรากล้าถามคนในชุมชนมากขึ้น
ตอบ : (ซัน) ไม่มีครับ คุยกับเพื่อนในกลุ่มมากกว่า
ถาม : ถ้าให้ลงพื้นที่อีกรอบเราว่าเรากล้าเข้าหาคนมากขึ้นไหม
ตอบ : (ซัน) กล้าถาม
ถาม : ในเรื่องของความรู้ความสามารถ หรือความรู้สึกที่เรามีต่อชุมชนก่อนหน้าที่เราจะทำโครงการเรารู้สึกอย่างไร หลังทำโครงการแล้วเรารู้สึกอย่างไร
ตอบ : (ซัน) อยากทำกิจกรรมร่วมกับชุมชนมากขึ้น
ถาม : ก่อนหน้านี้ไม่อยากทำเพราะอะไร
ตอบ : (ซัน) เพราะว่าขี้อายไม่ค่อยพูด
ถาม : เราคิดว่าระหว่างที่เราทำโครงการนี้มันมีความสามารถอะไรไหมหรือว่าความรู้อะไรไหมที่เราพึ่งค้นพบว่าเราก็ทำได้
ตอบ : (ซัน) ไม่มีครับ
ถาม : แล้วอย่างบัญชีเราเคยคิดไหมว่าเราจะได้ทำ
ตอบ : (ซัน) ไม่คิดว่าจะได้ทำครับ
ถาม : มาในส่วนของซิลบ้าง คิดว่าก่อนทำโครงการกับหลังโครงการเราคิดว่ามีอะไรบ้างที่เราเปลี่ยนไปนิสัย ความรู้วิธีคิด
ตอบ : (ซิล) การเข้าหาคน ตอนแรกไม่ค่อยเข้าคนรอบข้าง ไม่ค่อยทักทาย ตอนนี้ก็เริ่มทักทาย
ถาม : เป็นเรื่องของความสัมพันธ์ของคนในชุมชนที่เราคิดว่าเปลี่ยนไป แต่ก่อนไม่กล้าทักแต่เดี๋ยวนี้เรากล้าทักมากขึ้นแล้วถ้าเป็นความรู้สึกที่มีต่อชุมชนก่อนหน้านี้กับตอนนี้เราเปลี่ยนไปไหม
ตอบ : (ซิล) เปลี่ยนไปครับ
ถาม : ก่อนหน้านี้เราเป็นอย่างไรบ้าง
ตอบ : (ซิล) ก่อนหน้านี้ก็เล่นแต่เกมไม่คิดจะช่วยงานชุมชนอะไรเลย เวลามีกิจกรรมก็ไม่เข้าร่วม แต่ตอนนี้เราอยากมีส่วนร่วม อยากช่วยงานชุมชนมากขึ้น
ถาม : พอมีกิจกรรมคนในชุมชนเขามาหาเราไหม มาชวนเราไปร่วมกิจกรรมไหม
ตอบ : (ซิล) มีบ้างที่เข้ามาชวน
ถาม : ใครเข้ามาชวน
ตอบ : (ซิล) ก๊ะครับ
ถาม : เรื่องของความกล้าแสดงออกหรือว่าความรู้ใหม่ๆ ที่เราได้จากการทำโครงการนี้ของซิลมีบ้างไหม
ตอบ : (ซิล) มีความกล้าแสดงออก
ถาม : ก่อนหน้านี้ให้ประเมินตัวเองว่าเป็นความกล้าแสดงออกเราคิดว่าเราให้ตัวเองกี่คะแนนในเรื่องของความกล้าแสดงออก
ตอบ : (ซิล)เต็มสิบผมให้สอง
ถาม : ทำไมถึงให้แค่สองตอนนั้น
ตอบ : (ซิล) เพราะว่าเราขี้อายตอนนั้นไม่ค่อยคุยกับคนอื่น ไม่เข้าหาผู้อื่น
ถาม : แล้วถ้าตอนนี้เต็มสิบเราให้กี่คะแนน
ตอบ : (ซิล) ให้หกคะแนน
ถาม : ตอนนี้มันเปลี่ยนไปอย่างไรบ้างถึงให้หกคะแนน
ตอบ : (ซิล) กล้าเข้าหาคนมากขึ้น
ถาม : กล้าถามมากขึ้นไหม
ตอบ : (ซิล) ใช่ครับกล้าถามมากขึ้น
ถาม : ปกติทำอะไรก็แล้วแต่ทำกิจกรรมอะไรซันกับซิลจะไปด้วยกันสองคนตลอดใช่ไหม
ตอบ : (ซิล) บางทีก็ไปคนเดียว
ถาม : สนิทกันไหมสองคนนี้
ตอบ : (ซัน) สนิทครับ
ถาม : เคยทะเลาะกันไหม
ตอบ : (ซัน) เคยอยู่ครับ
ถาม : ตอนทำโครงการหรือว่าไม่เกี่ยวกับโครงการที่ทะเลาะกัน
ตอบ : (ซัน) ไม่เกี่ยวกันครับ
ถาม : แล้วซิลคิดว่าเรามีความสามารถอะไรสำหรับตัวเองไหมที่คิดว่าตัวเองค้นพบจากการทำโครงการนี้
ตอบ : (ซิล) ก็คิดว่าน่าจะถ่ายรูปเก่งขึ้น
ถาม : ถ้ามีโครงการอื่นเข้ามาเรายังจะเลือกถ่ายรูปไหมหรือว่าอยากทำหน้าที่อื่นดูบ้าง
ตอบ : (ซิล) คงถ่ายรูปต่อ เพราะว่าไม่ค่อยชอบเข้าหาคนถ้าเขาไม่ทักเราก็ไม่คุยด้วย
ถาม : แล้วเรามีการเอาความรู้หรือว่าวิธีการไปปรับใช้ในชีวิตประจำวันของเราไหม อาจจะเป็นในครอบครัวในการเรียนหรือว่าในชีวิตประจำวันของเราไหม
ตอบ : (ซิล) ใช้ครับ เวลาทำงานกับพี่ที่บ้านตอนแรกก็ไม่กล้าคุยกับพี่ แต่ตอนนี้เริ่มคุย
ถาม : กับพี่หมายถึงพี่ที่ทำงานด้วยกันหรอ
ตอบ : (ซิล) พี่ที่ทำงาน
ถาม : เราคิดว่าหลังจบโครงการนี้เรารู้สึกว่าเรามองอนาคตตัวเองอย่างไรบ้าง อยากเป็นอะไรต่อในอนาคต
ตอบ : (ซิล) ไม่รู้ครับใช้ชีวิตไปวัน ๆ
ถาม : แต่ว่าเราก็ช่วยงานที่บ้านอยู่ใช่ไหมตอนนี้
ตอบ : (ซิล) ช่วยอยู่ครับ
ถาม : ถ้ามีโอกาสได้ทำโครงการอีกเราอยากพัฒนาตัวเองด้านไหนบ้าง
ตอบ : (ซิล) ด้านการพูดครับ
ถาม : เพราะอะไรถึงเลือกเรื่องการพัฒนาเรื่องการพูด อยากพูดให้เก่ง หรือว่าอย่างไร
ตอบ : (ซิล) ใช่ครับเพราะว่าผมเป็นคนพูดไม่ค่อยเก่ง
ถาม : ถ้าก่อนหน้านี้ไม่ได้ทำโครงการแล้วมีคนมาชวนคุยสัมภาษณ์อย่างนี้เราจะตอบแบบนี้ได้ไหม
ตอบ : (ซิล) ตอบไม่ได้ครับ ไม่คุยครับ
ถาม : ถ้าเป็นแบบพิมพ์มาถามแล้วให้เราพิมพ์ตอบอย่างนั้นตอบได้ไหม
ตอบ : (ซิล) ได้ครับ แต่ถ้าให้พูดไม่กล้า
ถาม : ซันละอยากพัฒนาตัวเองในเรื่องไหนเป็นพิเศษไหม
ตอบ : (ซัน) เรื่องการพูดเหมือนกัน
ถาม : ถ้าเทียบซันกับซินใครกล้าพูดมากกว่ากัน
ตอบ : (ซัน) ซิลกล้าพูดมากกว่า
ถาม : พี่เลี้ยงเขาออกไปนอกพื้นที่ระหว่างทำโครงการถูกไหม อยากให้เราลองเสนอแนะวิธีการทำงานกับพี่เลี้ยงว่าเวลาที่พี่เลี้ยงทำงานไกล เราทำอย่างไร
ตอบ : (ซิล)ก็ติดต่อกันข้อความเฟสบุค พิมพ์แชท
ถาม : เราพิมพ์แชทหาใครเป็นหลัก
ตอบ : (ซิล) พี่ก๊ะครับ
ถาม : เราจะคุยกับพี่ก๊ะเป็นหลักแล้วให้พี่ก๊ะคุยกับพี่ไหมอีกทีถูกไหม
ตอบ : (ซิล) ครับ
ถาม : อยากรู้ว่าตอนนี้เราก็ทำงานช่วยที่บ้านเราทำทุกวันไหม
ตอบ : ทำทุกวันครับ
ถาม : ทำช่วยหลาย ๆ งานหรือว่ามีงานประจำที่ต้องทำอยู่แล้วด้วย
ตอบ : มีงานประจำอยู่ด้วย
ถาม : งานประจำทำอะไร
ตอบ : กรีดยางครับ
ถาม : พี่อยากรู้ว่าช่วงเวลาไหนที่เราทำงานบ้าง ช่วงไหนที่เรามีเวลาพักหรือว่าแบ่งเวลามาทำโครงการได้ให้ฟังหน่อยได้ไหมว่าวันหนึ่งตื่นมาทำอะไรบ้างจากกี่โมงถึงกี่โมงแล้วถ้าวันไหนที่มีทำโครงการเราใช้เวลาไปมากแค่ไหน
ตอบ : (ซิล) ตีสามกรีดยาง เสร็จจากกรีดยาง หกโมงเก้าโมงพักก่อน แล้วประมาณบ่ายโมงไปทำงานต่อช่วยพี่ทำงาน เสร็จงานห้าโมงก็ไปเล่นเกมที่ศาลาเอนกประสงค์ เล่นเกมเตะบอลบ้าง
ถาม : ตั้งแต่ตีสามถึงห้าโมงเย็นเราก็ช่วยงานที่บ้านพอหลังจากห้าโมงเราถึงจะได้มีเวลามาเล่นเกม มาพักผ่อน ถ้าอย่างนั้นตั้งแต่ทำโครงการมีเรื่องที่เรารู้สึกภูมิใจในตัวเองที่สุดบ้างไหม
ตอบ : (ซิล) กล้าพูดนี่แหละครับ
ถาม : ช่วงไหนที่เราภูมิใจเรากล้าพูดตอนไหนใช่ตอนที่จัดงานมหกรรมออนไลน์ไหมที่ไลฟ์สดกัน
ตอบ : (ซิล) ตอนนั้นด้วยกล้าพูดหน้ากล้อง กล้าถือไมค์เพราะว่าเขาให้เราพูดทุกคนเราก็ต้องพูด
ถาม : แล้วเราคิดว่าเราทำได้ดีไหม
ตอบ : (ซิล) ไม่รู้เหมือนกันครับ
ถาม : อะไรที่ทำให้เรามาทำต่อเรื่องเตยหนามในเมื่อช่วงปีแรกเราเข้ามาช่วงท้าย ๆ ตอนที่ทำเรื่องศึกษาประวัติศาสตร์ชุมชนอะไรที่ทำให้เรายังคงทำงานนี้ต่อ
ตอบ : (ซิล) เพื่อน ๆ ชวน
ถาม : แต่จริง ๆ เราก็ทำงานทั้งวันแล้วเราจะมาเหนื่อยอีกทำไม
ตอบ : (ซิล) ก็รู้สึกสนุก อยากมีเพื่อนมากขึ้น รู้จักกับคนอื่น
ถาม : ตอนนี้เราเรียนจบชั้นอะไร
ตอบ : (ซิล) ป. 6 ครับ จบเสร็จก็ออกมาช่วยงานที่บ้านเลย
ถาม : แล้วเราเคยคิดอยากเรียนต่อไหม หรือว่าชอบที่จะมาช่วยงานที่บ้านมากกว่า
ตอบ : (ซิล) ชอบที่จะมาช่วยงานแบบนี้มากกว่า