­

เรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรียนบ้านโพธิ์กระสังข์ อำเภอขุนหาญ จังหวัดศรีสะเกษ

โครงการกอนเจาเยาวชนสืบสานตานานเสียงพิธีกรรมนางออชาติพันธุ์กวย จังหวัดศรีสะเกษ

­

       สมัยเด็กๆ เจี๊ยบอยู่กับยาย แม่มาทำงานที่จังหวัดชลบุรี เจี๊ยบมักเก็บตัวอยู่กับบ้านไม่ได้ออกไปไหน ช่วงประถมศึกษาปีที่ 2 เจี๊ยบไปเรียนที่จังหวัดชลบุรีแต่กลับมากลางเทอม จึงไม่ได้ไปโรงเรียนเพราะยังไม่ได้ทำเรื่องย้ายมา ทำให้เขาเรียนช้ากว่าเพื่อนในรุ่นเดียวกัน ช่วงเวลาที่อยู่บ้านยายใช้ภาษาส่วยในการสื่อสาร เจี๊ยบจึงเป็นชาวกวยพูดส่วยได้ ปิดเทอมเจี๊ยบได้เข้าบวชสามเณรภาคฤดูร้อน ทำให้เขาได้รู้จักกับเพื่อนและคุณครูที่เล่นดนตรี เจี๊ยบจึงได้รู้จักเครื่องดนตรีและวงสะเอง

       ครั้งแรกที่ได้ฝึกเล่น เนื่องจากในหมู่บ้านมีงานสะเอง 2 งาน แต่นักดนตรีเล่นได้เพียงที่เดียวจึงฝึกเจี๊ยบให้ทำหน้าที่เล่นโทน ฝึกฝนก่อนไปเล่น 5- 6 วัน จากนั้นคุณครูซึ่งเป็นพี่เลี้ยงโครงการชักชวนให้เจี๊ยบทำโครงการด้วยกัน ในช่วงแรกเจี๊ยบช่วยสนับสนุนในกลุ่มเยาวชน เล่นดนตรี บันทึกและศึกษาข้อมูลสะเอง จนวันหนึ่งเมื่อหัวหน้าและรองหัวหน้าไม่อยู่ เจี๊ยบลุกขึ้นมาทำหน้าที่บทบาทผู้นำ ชวนเพื่อนคิด ชวนคุย ปีนี้ เจี๊ยบเป็นรองหัวหน้าโครงการ นอกจากศึกษาบันทึกข้อมูลประสานงานแล้ว เจี๊ยบทำหน้าที่เล่นโทน ฆ้องและกำลังฝึกเป่าแคน

        การเป็นผู้นำในมุมมองเจี๊ยบรู้สึกว่ายาก ต้องช่วยกันคุยให้รู้ว่าเราทำไปเพื่ออะไร แม้เพื่อนจะติดเล่นบ้างแต่เจี๊ยบก็ยืดหยุ่นเริ่มจากคนที่สนใจ และรอจังหวะเมื่อเพื่อนเล่นเสร็จเขาจะชวนเพื่อนคิดต่อ ปักหมุดการทำงานร่วมกันว่าไม่เสร็จไม่กลับบ้าน ทำงานแบบถนอมน้ำใจกันไป ไม่เข้ม จริงจังเกินไป เจี๊ยบรู้จักชาติพันธุ์กวยมากขึ้น รักและหวงแหน อยากสืบทอดวัฒนธรรมของชาวกวย ทั้งเรื่องพิธีกรรม ดนตรีที่ใช้ประกอบพิธีกรรม เครื่องแต่งกาย ภาษา มุมมองเจี๊ยบคิดว่าคนกวยเชื่อมโยงกันด้วยความเชื่อ ความศรัทธา การมาเล่นสะเองก็เหมือนกับการให้กำลังใจกัน จิตใจดี ร่างกายฟื้นตัว สบายใจขึ้นจะทำให้เขาไม่เครียด สะเองเป็นพิธีกรรมที่เล่นเพื่อรักษาและไหว้ปู่ย่าบรรพบุรุษ คารวะ ขอบคุณและตอบแทนพระคุณ เจี๊ยบรู้สึกมีคุณค่าที่ทำให้คนอื่นมีกำลังใจ

       ปัญหาที่พบระหว่างทำโครงการฯ คือ ผู้ใหญ่มองว่าเยาวชนมาเล่นดนตรีในพิธีกรรมเป็นเรื่องที่ไม่ควร กลัวว่าจะทำเล่น ๆ แล้วจะผิดครู ไม่มั่นใจว่าจะทำได้ กลุ่มเยาวชนจึงคิดว่าทำอย่างไรให้เขาเชื่อว่าพวกเราทำได้ ไม่ได้ทำเพื่อหวังเงินทอง แต่เราเป็นส่วนหนึ่งของพิธีกรรมที่กำลังรักษาทั้งโรคภัยไข้เจ็บและธรรมเนียมประเพณี ทุกวันนี้นอกจากรุ่นคนเฒ่าคนแก่ซึ่งกำลังจะเล่นไม่ไหวแล้ว คนที่สืบสานต่อก็คือกลุ่มเยาวชน คนรุ่นพ่อแม่ไม่มีใครสืบสานและเล่นได้เลย

       วันนี้เจี๊ยบอยู่บ้านคนเดียว ยายไปอยู่กับลูกเพราะอายุมากแล้ว เจี๊ยบมีเพื่อน มีคุณครูและมีประเพณีวัฒนธรรมดูแลให้เจี๊ยบไม่รู้สึกโดดเดี่ยว เห็นคุณค่าในตัวเองและเป็นที่ยอมรับของชุมชน จากเด็กเก็บตัว ขี้กลัว วันนี้เจี๊ยบเรียนรู้การจัดการ การวางแผน การเป็นผู้นำ พอมีรายได้สำหรับซื้อขนมและของใช้ บางเดือนเจี๊ยบบอกแม่ไม่ต้องส่งเงินมาให้ใช้ เพราะมีรายได้ที่ดูแลตัวเองได้

­

­

ความโดดเด่น

• ความเข้าใจในชาติพันธุ์กวย รัก เรียนรู้และสืบสานอย่างเข้าใจบริบททางวัฒนธรรม ภูมิใจและเห็นคุณค่าว่าเป็นส่วนหนึ่งของพิธีกรรมที่ทำให้คนอื่นมีกำลังใจในการหายจากอาการเจ็บป่วย
• ยืดหยุ่น รอจังหวะที่พอดีเพื่อทำให้ทุกคนในทีมได้ทำงานอย่างมีส่วนร่วม อ่อนโยนและใส่ใจในความรู้สึกของคนอื่น
• ดูแลตัวเองได้ดี เลือกใช้ชีวิตให้มีคุณค่าและความหมายในนามของลูกหลานชาวกวยพูดส่วยได้