บุษญรัตน์ เลิศใหม่ดี
แกนนำเยาวชน Active Citizen จ.น่าน
ประวัติและผลงาน

ความโดดเด่น :

  • สะท้อนการเปลี่ยนแปลงเชิงพฤติกรรมของตัวเองชัดเจน จากก่อน - หลัง ทำโครงการ ที่ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเป็นเชิงบวก เปิดใจ เปลี่ยนมุมองจนพบความงามของชีวิต
  • รักเพื่อน รักน้องในชุมชน รักชุมชน
  • กล้าเป็นผู้ตามที่ดี จนพบศักยภาพของเยาวชนและทีมในชุมชน

       เอม ประธานเยาวชนบ้านแพะกลาง กำลังศึกษาต่อระดับปริญญาตรี คณะรัฐศาสตร์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช และทำงานเป็นเจ้าหน้าที่กองวิชาการและแผนงาน เทศบาลตำบลทุ่งช้าง เอมเข้ามาทำงานชุมชนเนื่องจากคุณพ่อเป็นผู้ใหญ่บ้าน จึงเข้ามาช่วยในฐานะแกนนำเยาวชน ในช่วงแรกอาจเข้ามาตามบทบาทหน้าที่ ยังไม่เห็นความสำคัญ เดิมที เอมมีบุคลิกค่อนข้างเก็บตัว มีโลกส่วนตัวสูง เอาตัวเองเป็นศูนย์กลาง มีภาวะด้านการควบคุมตัวเอง ไม่ชอบเข้าหาคน ในช่วงมัธยมเอมช่วยเหลืองานชุมชนหลายอย่าง เช่น เก็บขยะ ปลูกป่า เฝ้าระวังลูกน้ำยุงลาย จนได้เข้าร่วมเสนอโครงการ กับ Active Citizen

       การดำเนินโครงการในช่วงแรก เอมยังไม่สามารถดึงน้อง ๆ เยาวชนในชุมชนให้เข้ามาร่วมงานได้ เนื่องจากนิสัยส่วนตัว แต่เมื่อกิจกรรมดำเนินไปเรื่อย ๆ เอมได้ปรับตัว เริ่มยอมรับคนอื่น ปรับมุมมองของตัวเอง ทำให้ทัศนคติในการมองโลกเปลี่ยนไป เป็นที่ยอมรับของน้อง ๆ ในชุมชนมากขึ้น เอมปรับปรุงพฤติกรรม เป็นเพื่อน ลดการออกคำสั่ง รับฟัง อีกทั้งนอกจากเรื่องงานก็ใช้เวลาช่วงเย็น ไปกินข้าว ไปเล่นน้ำกับน้อง ๆ จนเป็นความผูกพันในทีม

       ระยะแรก กิจกรรมที่ 1 มีการจัดเวทีชี้แจงโครงการ เอมรู้สึกท้าทาย ตื่นเต้น ประหม่า แต่เมื่อได้ลงมือทำก็พบว่าตัวเองสามารถทำได้ เพียงเดินเข้าหาผู้ใหญ่ก่อน พูดคุยให้เป็นปกติ ไม่ใช่เพียงแค่ถาม ๆ ไป เอมใช้เวลาในการปรับการพูดคุยให้เป็นธรรมชาติ ไม่ถามภาษาวิชาการ ผูกมิตรกับคนที่ไปสอบถามจนเป็นที่ยอมรับ

       การแก้ปัญหาเฉพาะหน้า เนื่องจากสถานการณ์โควิด - 19 ทำให้การเริ่มทดลองคัดแยกขยะ ต้องหยุดชะงักไป ประกอบกับราคาขยะที่ตกต่ำมาก จากกล่องลังที่เคยขายได้กิโลกรัมละ 40 บาท เหลือเพียงกิโลกรัมละ 50 สตางค์ ทำให้เอมตัดสินใจต้องเก็บขยะไว้ก่อน จนโรงเก็บขยะเต็มไม่สามารถรับเพิ่มได้ เอมคิดว่ารอราคาสูงกว่านี้ แล้วค่อยขาย จึงชวนน้อง ๆ ไปทำแปลงผักด้วยกัน เพื่อรอเวลาราคาขยะเพิ่มขึ้น ระหว่างนี้จึงได้ชวนน้อง ๆ ในทีมคิดต่อว่าจะนำเอาขยะมาทำงานประดิษฐ์

       เอมเห็นคุณค่าในตัวเองมากขึ้นกว่าแต่ก่อน ความสัมพันธ์ของเธอต่อน้อง ๆ ในชุมชนดีขึ้น เอมได้ความรักและกำลังใจจากน้องทำให้ตัวเองรู้สึกมีพลัง ความเศร้าจากการปิดตัวเริ่มสว่างไสว เอมสัมผัสถึงความสุขเวลาที่น้อง ๆ เอื้อเฟื้อ ช่วยกันทำงาน เอมค้นพบว่าการทำกิจกรรมต่าง ๆ จะไม่สำเร็จถ้าเราทำคนเดียว การมีเพื่อนดี ๆ ทำให้เราก้าวอย่างมั่นคง เอมทำงานกับน้องวัยรุ่นกลุ่มเสี่ยง อยากเห็นน้องมีทางเลือกในชีวิต เอมใช้เวลาคลุกคลี ทำความเข้าใจน้อง พยายามเข้าใจสภาพแวดล้อม ค้นหาว่าเขากำลังเผชิญอะไร คอยเป็นคนที่อยู่ข้าง ๆ เพื่อแนะนำว่าชีวิตมีทางเลือก และเส้นทางที่ดีมีให้เดิน

       ในช่วงทำโครงการ เอมเรียนรู้ว่าหากลองเป็น "ผู้ตาม" ก็ทำให้เกิดผลลัพธ์ที่ดี การฟัง จะพบว่าสิ่งที่คนอื่น ๆ คิดก็น่าสนใจ นอกกรอบ สนุก และบรรลุเป้าหมายเช่นกัน เอมคิดว่าหากมีอะไร เราต้องจัดการตัวเองก่อน ไม่ใช่ไปจัดการเขา เอมเรียนรู้การจัดทำรายงาน มีระบบ และมีพัฒนาการทางด้านการเขียนมากขึ้น เอมมองอนาคตของตัวเองว่าเป็นนักวิเคราะห์นโยบายและแผนงาน หรือปลัด เอมสนใจเรื่องการพัฒนาชุมชน โครงการฯ ทำให้เอมรักชุมชนมากขึ้น เอมบอกว่า "หนูอยากให้ชุมชนพัฒนาไปในทางที่ดี โครงการขยะทำให้ชุมชนสะอาดมากขึ้น หนูอยากทำให้เห็นว่าชุมชนบ้านหนูมีดี มีของดีอยากนำเสนอให้คนนอกชุมชน ได้เห็นศักยภาพและ เห็นความสวยงามของชนเผ่าลัวะ ที่ยังคงสืบสานประเพณีวิถีของชนเผ่า"