สิริยากร ธรรมสละ
แกนนำเยาวชน Active Citizen จ.น่าน
ประวัติและผลงาน

ความโดดเด่น :

  • ซื่อสัตย์ ซื่อตรง มีความโปร่งใสในการบริหารจัดการการเงินและหาวิธีการที่ให้คนสามารถตรวจสอบได้
  • รับผิดชอบต่อส่วนรวม แม้ไม่ใช่หน้าที่หลักแต่มีสำนึกในความรับผิดชอบที่เป็นส่วนรวม จึงลุกขึ้นมาจัดการให้ถูกต้อง
  • จัดการอารมณ์ของตัวเองได้ดี และเลือกวิธีในการสื่อสารอย่างสันติเพื่อรักษาความสัมพันธ์ ซึ่งส่งผลให้เกิดการร่วมมือ

       นิ่ม จบมัธยมศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนปลายจากโรงเรียนบ่อเกลือ (สายวิทยาศาสตร์-คณิตศาสตร์) อำเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน และกำลังเข้าศึกษาต่อที่วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีแพร่ นิ่มเป็นเยาวชนในหมู่บ้านยอดดอยพัฒนา เป็นหมู่บ้านของชนชาติพันธุ์ลัวะ มีสายน้ำหลักคือลำน้ำยาว ซึ่งไหลไปรวมกับแม่น้ำน่าน หนึ่งในต้นแม่น้ำเจ้าพระยา นิ่มเป็นเยาวชนจิตอาสาที่ร่วมทำกิจกรรมในชุมชนเมื่อชุมชนจัดกิจกรรมเช่น เก็บขยะ แต่เป็นการเข้าร่วมทำโครงการฯ ครั้งแรก นิ่มเข้ามาทำบทบาทดูแลการเงินในโครงการฯ

       โครงการการจัดการความมั่นคงทางอาหาร “ปลาน้ำยาว” โดยชุมชนมีส่วนร่วมยอดดอยวัฒนา เกิดจากการตั้งคำถามว่าชาวชุมชนจะจัดการความมั่นคงทางด้านอาหารร่วมกันอย่างไร โดยเฉพาะการดูแลและอนุรักษ์พันธุ์ปลาในลำน้ำยาว ซึ่งจากอดีตที่สมบูรณ์ มีปลามากว่า 30 ชนิด แต่ปัจจุบันปลาหายากและมีจำนวนน้อยลง เยาวชนจึงทำการศึกษา สร้างความเข้าใจ หากติการ่วมที่จะให้ชาวบ้านเข้าใจและร่วมทำตามกติกาสังคมที่ว่าด้วยการห้ามจับปลาในเขตอนุรักษ์ ไม่หาปลาในฤดูวางไข่ และไม่หาปลาในเวลากลางคืน ซึ่งการเสนอแนวทางในการอนุรักษ์ของกลุ่มเยาวชนเป็นเรื่องท้าทาย เพราะเป็นเรื่องปากท้องและรายได้ของคนในชุมชน นิ่มเล่าว่า "เรื่องนี้เป็นเรื่องที่คุยยาก เขาถามว่าถ้าไม่หาปลาแล้วจะเอาอะไรกิน จึงเป็นเรื่องที่ต้องค่อย ๆ พูด ค่อย ๆ หาข้อตกลงร่วมกัน เช่น เริ่มจากไม่หาปลาในช่วงเวลากลางคืนก่อน"

       นิ่มเป็นคนร่าเริง รักการผจญภัย ชอบการเรียนรู้ใหม่ ๆ จึงทำกิจกรรมในโรงเรียนหลายด้าน เป็นพิธีกร และเป็นเจ้าหน้าที่ในสหกรณ์โรงเรียน เมื่อเธอได้รับมอบหมายให้ดูแลการเงิน นิ่มจึงจัดการระบบเอกสาร ทำงานให้โปร่งใส เอกสารการเงินต้องตรงตามกิจกรรม เธอคิดว่าทุกบาททุกสตางค์ต้องตรวจสอบได้ จึงพยายามละเอียดรอบคอบบริหารและแยกงบแต่ละกิจกรรม เธอตระหนักว่าเงินที่ได้รับการสนับสนุนให้มาทำโครงการเป็นเงินส่วนรวม ต้องใช้ให้เกิดความคุ้มค่าที่สุด

       ระหว่างดำเนินกิจกรรม ทีมเยาวชนของโครงการฯ หาข้อตกลงในการจัดทำรายงานโครงการฯ ไม่ได้ ใกล้ถึงเวลาส่งรายงาน แต่ไม่มีผู้รับผิดชอบหลักลุกขึ้นมาทำ นิ่มเห็นว่า เมื่อทำโครงการฯ ก็ต้องส่งรายงาน และเธอก็เป็นส่วนหนึ่งของทีมที่ตระหนักถึงความรับผิดชอบ จึงลุกขึ้นมาเริ่มต้นทำทั้ง ๆ ที่ไม่มีประสบการณ์ในการรวบรวมและจัดทำรายงานโครงการฯ นิ่มทบทวนตัวเองว่า หากตัวเองไม่ลุกขึ้นมาทำโครงการฯ ไม่มีรายงานส่ง ความรู้สึกผิดคงเกาะกินในใจ นิ่มประสานทีมให้ทีมส่งข้อมมูลที่ได้บันทึกไว้ ทั้งการประชุม ภาพถ่าย ลองลงมือทำเรียนรู้หาวิธีการที่ถูกต้อง โดยมีพี่เลี้ยงโครงการให้คำปรึกษา นิ่มเข้าใจเพื่อนสนิทที่เป็นประธานโครงการ ไม่โกรธที่เขาไม่ทำหน้าที่ และรู้สึกว่าประสบการณ์นี้ทำให้เธอได้เรียนรู้และมีทักษะในการเรียบเรียงข้อมูลมากขึ้น เธอเห็นความมุ่งมั่น อดทน การแก้ปัญหาเฉพาะหน้า และการจัดการอารมณ์ของตัวเอง เหตุการณ์นี้ทำให้เธอตระหนักว่า ทุกบทบาทของการทำงานเป็นทีมสำคัญ หากทุกคนทำตามบทบาทหน้าที่ที่ตัวเองได้รับมอบหมายงานก็จะลื่นไหลและสำเร็จทั้งนี้ต้องสร้างความตระหนักรู้ให้ทุกคนรู้สึกรับผิดชอบในงานด้วยตั้งแต่ต้น

       เวลาที่เครียดหรือโกรธ นิ่มจะฟังเพลง นอนพักผ่อนให้ใจผ่อนคลาย เธอหลีกเลี่ยงการทะเลาะ และใช้วิธีการสื่อสารอย่างสันติที่จะพูดตรง ๆ ถึงความต้องการ และขอให้เพื่อนมีส่วนร่วมในการทำโดยแบงส่วนงานที่ชัดเจน ซึ่งเพื่อนก็กลับมาให้ความร่วมมือ โดยมีนิ่มเป็นหลักในการรวบรวมและเห็นภาพรวม นิ่มคิดว่าการเติบโตมาด้วยกันในชุมชน การเป็นเพื่อนกันมาตั้งแต่เด็ก คือความงามของความเป็นเพื่อน ไม่ควรผิดใจกันเพราะเรื่องแค่นี้

        ประเด็นที่นิ่มและเพื่อนทำกำลังสร้างจิตสำนึกใหม่ต่อการใช้ทรัพยากรร่วมกันของชุมชน ไม่ง่ายหรือทำได้ในระยะสั้น การคืนข้อมูลที่พวกเขาหามาได้ เป็นแนวทางหนึ่งที่คนในชุมชนจะเห็นความสำคัญว่าปลาในลำน้ำยาวเป็นของทุกคนและทุกคนมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ เพื่อเป็นความมั่นคงทางอาหารที่ยั่งยืน นิ่มเลือกสื่อสารผ่านเสียงตามสาย บอกเล่าเกร็ดความรู้และแนวทางการอนุรักษ์พันธุ์ปลา ด้วยหวังว่าบ้านยอดดอยวัฒนาจะเป็นชุมชนที่อุดมสมบูรณ์ มีปลาที่หลากหลาย การได้มาทำโครงการฯ ทำให้นิ่มรักชุมชนมากขึ้น และอยากให้ชุมชนน่าอยู่ คนในชุมชนอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข