วิทยาลัยการจัดการทางสังคม (วจส.)

จัดตั้ง: 8 ต.ค. 2558

ข้อมูลองค์กร

ประวัติความเป็นมา

สนับสนุนชุมชนท้องถิ่น องค์กรชุมชนในการถอดบทเรียนองค์ความรู้ ภูมิปัญญาท้องถิ่น เพื่อนำเอาความรู้เหล่านั้นมาใช้ในการจัดการทางสังคม ชุมชนของตนเองได้อย่างเป็นสุข

วิสัยทัศน์

พันธกิจ

สนับสนุนชุมชนท้องถิ่นในการ จัดการชุมชนของตนเป็นศูนย์การเรียนรู้ หรือ “ห้องเรียนชุมชน” ที่มีชุดความรู้ที่หลากหลาย เรียนรู้ผ่านการลงมือปฏิบัติจริง เข้าใจผ่านการสัมผัสและซึมซับ ห้องเรียนไม่มีรั้ว ความรู้ไม่มีกำแพงกั้น มีพ่อครู แม่ครู ปราชญ์ท้องถิ่นเป็นผู้ถ่ายทอดวิถีการดำรงชีวิต ดังคำกล่าวที่ว่า “ที่ไหนมีชีวิต ที่นั่นมีความรู้ ที่ไหนมีชุมชน ที่นั่นมีห้องเรียน” และขับเคลื่อน
ผ่าน 6 ยุทธศาสตร์หลักที่นำไปสู่สังคมเรียนรู้ คือการจัดการความรู้ของ
ชุมชน/เครือข่าย การสร้างพื้นที่ทางสังคม การสร้างพื้นที่ทางนโยบาย
(เกื้อหนุน) การสร้างนักจัดการความรู้ การประสานเครือข่ายพันธมิตร และ
งานบริหารยุทธศาสตร์

วัตถุประสงค์การดำเนินงาน

สำรวจ เสาะหาชุมชนที่ชาวบ้านสามารถนำความรู้ที่มีอยู่ในท้องถิ่น มาแก้ไขปัญหาได้สำเร็จ (Sufficient Economy Youth Model)

เพื่อร่วมกับผู้นำชุมชน “ถอดองค์ความรู้” ว่าชุมชนมีหลักคิด กระบวนการ กลไกอย่างไร สนับสนุนและส่งเสริมให้ชาวบ้านยกระดับองค์ความรู้ ขึ้นเป็นศูนย์การเรียนรู้ชุมชน หรือที่เรียกว่า“ห้องเรียนชุมชน”

ยกระดับศูนย์การเรียนรู้ ให้เป็นศูนย์การเรียนรู้ชุมชนจัดการตนเองทั้งระบบ

นำ พื้นที่ที่มีความเข้มแข็ง ไปขับเคลื่อนเชิงนโยบาย เช่น เศรษฐกิจพอเพียง, การเมือง สมานฉันท์-ประชาธิปไตยชุมชน, เยาวชน และการศึกษาทางเลือก

ผู้บริหารองค์กร

นายชัชวาล ทองดีเลิศ ผู้อำนวยการวิทยาลัยการจัดการทางสังคม

รูปแบบการการบริหารจัดการ วิทยาลัย การจัดการทางสังคมมุ่งเน้นการทำงานร่วมกับชุมชนท้องถิ่น และองค์กรภาคีต่างๆ ขยายฐานความสัมพันธ์ เชื่อมโยงคนทำงาน การทำงานของ วจส. จึงมีทั้งลักษณะทำเอง หนุนเสริม และร่วมทำกับภาคีพันธมิตร โดยมีคณะกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิเป็นผู้วางกรอบนโยบายใน ภาพรวม วจส. ไม่เน้นการทำงานในลักษณะโครงการ แต่จะวางแผนและกำหนดภารกิจเพื่อกระจายการบริหารไปสู่สำนักงาน วจส.ในภูมิภาคต่าง ๆ ซึ่งมีทีมเจ้าหน้าที่ รับผิดชอบดำเนินการในภารกิจด้านต่าง ๆ โดยมี ผู้อำนวยการ วจส.ภาคดูแล เช่น ภารกิจสนับสนุนการสร้างองค์ความรู้ การเชื่อมโยงภาคี การผลักดันนโยบาย การทำสื่อแผ่นพับ วีซีดี หนังสือ เพื่อหนุนเสริมให้ชาวบ้านสามารถจัดกระบวนการ เรียนรู้ได้อย่างเข้มแข็ง เป็นต้น

โครงการขององค์กร

โครงการส่งเสริมความร่วมมือการจัดการความรู้ชุมชนท้องถิ่น เป็นโครงการความร่วมมือกับภาคีของ วจส. ในการถอดองค์ความรู้ ท้องถิ่นในภาคต่าง ๆ ในประเด็นต่าง ๆ ได้แก่ วัฒนธรรมชุมชน/ความรู้ท้องถิ่น สุขภาพ การบริหารจัดการองค์กร/การจัดการความรู้ การ ศึกษาทางเลือก ปัญหาสังคม เด็กและเยาวชน ศูนย์เรียนรู้ชุมชน ทรัพยากร การบริหารจัดการองค์กร เกษตรกรรมทางเลือก การจัดการพื้นที่เมือง เป็นต้น และในทุกภาคเกิดพื้นที่รูปธรรมของ ศูนย์ การเรียนรู้หรือ “ห้องเรียนชุมชน” ที่เป็นต้นแบบได้

การสร้างพื้นที่ทางสังคมและสื่อสารสาธารณะว่า ด้วยเรื่ององค์ความรู้และกระบวนการสร้างองค์ความรู้ท้องถิ่นด้วยการจัด กิจกรรมในรูปแบบต่างๆ ทั้งการพัฒนาหลักสูตร สื่อ และการเตรียมความพร้อมให้บริการฝึกอบรมสัมมนา และบริการจัดการความรู้ มีการจัดทำ เว็บไซต์ http://www.scbfoundation.com/www.thaiknowledge.org นำเสนอข้อมูลจากงานถอดความรู้หรือแนวคิด หรือบทความที่เกี่ยวข้องกับความรู้หรือการจัดการความรู้ นอกจากนี้ เว็บไซต์ยังเป็นช่องทางในการประชาสัมพันธ์กิจกรรมขององค์กรและองค์กรภาคี

การสร้างพื้นที่ทางนโยบาย โดยเข้าไปร่วมมือกับขบวนเครือข่ายภาคประชาชน จัดกิจกรรมสนับสนุนหรือรณรงค์ เพื่อนำเสนอกลุ่มตัวอย่าง ของการจัดการเรียนรู้และรูปแบบการเรียนการสอนเป็นห้องเรียนที่มีชีวิต เป็นวิถีชุมชน นำมาใช้ได้จริง

การสร้างนักจัดการความรู้ (ฝึกอบรม คู่มือ หลักสูตร)เป็นกลไกหนุน เสริมการทำงานทั้ง 3 ด้านข้างต้นให้เด่นชัดมากขึ้น

โครงการสืบสานภูมิปัญญาเพื่อชุมชนเป็นสุข เป็นการทำงานกับกลุ่มเด็กและเยาวชนในพื้นที่ 4 ภาค ภาคละ 20 คน โดยเน้นการจัดกระบวน การเรียนรู้ของกลุ่มเด็กเยาวชน เข้าไปเรียนรู้กับผู้รู้ในพื้นที่บ้านเกิด ผ่านกิจกรรมต่างๆ เช่น ปั่นจักรยาน รำมโนราห์ หนังตะลุง เจิง กลอง เล่นดนตรี ลงแขกเกี่ยวข้าว ฯลฯ มีจัดกระบวนการเรียนรู้ให้กับกลุ่มเยาวชน รวมทั้งพัฒนาเป็นศูนย์การเรียนรู้ (ห้องเรียนชุมชน) และพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นร่วมกับโรงเรียน

ความสำเร็จขององค์กร
เงื่อนไขความสำเร็จขององค์กร

ชาวบ้านมีทุนทางสังคมที่ดีอยู่แล้ว เช่น มีระบบเครือญาติที่ดี มีผู้นำชุมชนดี มีทรัพยากร และศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น

ชุมชนสามารถยกระดับความรู้เดิมขึ้นมาแก้ปัญหาในสถานการณ์ใหม่ได้

ชุมชน สามารถเชื่อมโยง กับองค์กรภาคีต่างๆ ได้ โดยมีกระบวนการจัดการความรู้ของเขาเอง เช่น การศึกษาดูงาน มีเวทีพูดคุยกันทุกเดือน และสามารถจัดการกับตัวเองได้ดีขึ้น ลดการพึ่งพาปัจจัยภายนอก

องค์ความรู้จากการดำเนินงานขององค์กร

กระบวนการสร้างศูนย์การเรียนรู้ หรือ “ห้องเรียนชุมชน” ในพื้นที่ต่าง ๆ

ชุด องค์ความรู้ชุมชนในด้านต่าง ๆ ซึ่งแตกต่างกันไปในแต่ละภูมิภาค โดย วจส.ประมวลได้ 11 ประเด็นความรู้ ดังนี้ การจัดการทรัพยากร, เกษตรอินทรีย์-เกษตรทางเลือก, การจัดการวิสาหกิจชุมชน , ร้านค้า ชุมชน-ธุรกิจชุมชน, การทอผ้า/จักสาน-วัฒนธรรม, การจัดการศึกษาทางเลือก, การบริหารจัดการโดยหลักคุณธรรม, การจัดการที่อยู่อาศัย-ขยะ, กระบวนการจัดการชุมชน, การกระจายอำนาจ,ชาติพันธุ์ ทั้งนี้ทุกประเด็นมีฐานพื้นที่ต้นแบบไปดูของจริงได้

รูปแบบกระบวนการเรียนรู้และการจัดการความรู้ของชุมชน

เครือข่ายผู้รู้/เจ้าของภูมิปัญญาท้องถิ่นในภูมิภาคต่าง ๆ

หลักสูตรท้องถิ่น

การยกระดับองค์ความรู้ท้องถิ่นสู่การขับเคลื่อนทางนโยบาย

การสร้างนักจัดกระบวนการเรียนรู้

รางวัลความสำเร็จ
แม้ผลงานของ วจส.จะไม่ได้รับรางวัลใดๆ แต่ในแง่ของการดำเนินงานถือว่าประสบความสำเร็จ โดยสามารถแบ่งเป็น 4 ด้านหลักๆ ได้แก่

หนุน ชาวบ้านให้ใช้ความรู้จากภูมิปัญญาดั้งเดิมอย่างเป็นระบบและชัดเจนยิ่งขึ้น ประมาณ 50 แห่ง จากโครงข่ายที่เชื่อมโยงกันทั้งหมดประมาณ 100 แห่ง

ยก ระดับประชาธิปไตยชุมชนให้มีการผลักดันไปสู่ระดับนโยบาย ออกเป็นกฎหมายได้ ซึ่งที่ผ่านมา วจส.เข้าไปมีบทบาทสำคัญในการทำหลักคิดสาระสำคัญของ พ.ร.บ.สภาองค์กรชุมชน

สามารถ ถอดความรู้เรื่อง “เศรษฐกิจพอเพียง” ในทุกภูมิภาค และได้ความรู้ชุดสำคัญว่าเศรษฐกิจพอเพียงจะทำได้ ไม่ใช่มีมิติด้านเศรษฐกิจอย่างเดียว แต่ชาวบ้านต้องมีความชัดเจนในการดำเนินชีวิตอย่างพอเพียงทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นเศรษฐกิจ ทรัพยากรยั่งยืน เกษตร สิ่งแวดล้อม ฯลฯ

ช่วย ให้เกิดความเชื่อมโยงในโครงการเยาวชนสืบสารภูมิปัญญา ซึ่งเดิมทำงานกันแบบกระจัดกระจาย เมื่อ วจส.เข้าไป สามารถจัดกระบวนการเรียนรู้ที่เชื่อมให้ทุกกลุ่มสามารถทำงานร่วมกัน และเชื่อมโยงกันได้ จนถึงปัจจุบัน มีประมาณ 30 กลุ่ม แกนนำร่วม 200 คน สมาชิกทั้งหมดกว่า 1,000 คน

หลักสูตรท้องถิ่น

การยกระดับองค์ความรู้ท้องถิ่นสู่การขับเคลื่อนทางนโยบาย

การสร้างนักจัดกระบวนการเรียนรู้

รวมมือร่วมใจ/ขยายผล

การขยายผลศูนย์การเรียน รู้ที่เข้มแข็งให้กว้างขวางมากขึ้น อันจะทำให้สังคมเกิดความเปลี่ยนแปลงไปสู่การมีคุณภาพที่สูงขึ้นเป็นสังคมการ เรียนรู้
โดยขณะนี้ วจส. อยู่ระหว่างการเชื่อมโยงกับองค์กรภาคีต่างๆ ได้แก่

• สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)
• สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
• สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (พอช.)
• สำนักงานคณะกรรมการการเลือกตั้งในพื้นที่ (กกต.จังหวัด)
• สถาบันพระปกเกล้า สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์ • เครือข่ายนักวิชาการสถาบันต่างๆ
• สภาพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ
• เครือข่ายการศึกษาทางเลือก
• เครือข่ายครอบครัว
• สภาการศึกษาแห่งชาติ
• สำนักบัณฑิตอาสาสมัคร
• สถาบันต้นกล้า
• เครือข่ายเกษตรกรภาคเหนือ
• เครือข่ายปกาเกอญอ
• โฮงเฮียนสืบสานภูมิปัญญาล้านนา
• ฯลฯ

ติดต่อองค์กร

วิทยาลัยการจัดการทางสังคม (วจส.)

ที่อยู่: วิทยาลัยการจัดการทางสังคม (สำนักงานกรุงเทพฯ) : 97 ซอยพหลโยธิน 19/1 หมู่บ้านพหลโยธินกอล์ฟ ถนนพหลโยธิน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900

โทรศัพท์: 0-2939-4577-8

โทรสาร: 0-2939-4860

Email: csm@thaiknowledge.org ,smc_cm@yahoo.com

Website: http://www.thaiknowledge.org

องค์กรที่คุณอาจสนใจ