ประวัติความเป็นมา

เครือข่ายพุทธิกาเป็นองค์กร กลางที่ทำหน้าที่ประสานงานและผลักดันให้เกิดการฟื้นฟูพระพุทธศาสนาอย่าง จริงจังและต่อเนื่อง โดยมีเป้าหมายหลักคือการสร้างความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาให้ กับประชาชน และสร้างงานจิตอาสาให้เกิดขึ้นในสังคมไทย ด้วยการผลิตสื่อที่พัฒนาเชิงความคิด และเน้นสร้างกิจกรรมที่สอดแทรกด้วยหลักธรรมและสามารถลงมือปฏิบัติได้อย่าง เป็นรูปธรรม เพื่อให้ประชาชนเกิดการเรียนรู้ด้วยตนเองว่าหลักธรรมต่างๆ สามารถนำมาอธิบายและปรับใช้ในชีวิตได้ง่าย โดยหลักธรรมทางพุทธศาสนาที่เครือข่ายให้ความสำคัญคือ “บุญ” ที่เกิดจาก “จิตอาสา” เพราะนอกจากการให้ทานแล้ว การทำบุญด้วยความดี หรือการช่วยเหลือบำเพ็ญประโยชน์แก่ผู้อื่นและส่วนรวม นั้นเป็นบุญที่มีพลังมหาศาลที่ไม่เพียงก่อเกิดคุณค่าแก่ตนเองแล้วยังเป็นการ สร้างความดีงามให้แก่สังคมด้วย

จุดเด่นของงานในเครือข่ายพุทธิกาไม่ เพียงสามารถร้อยงานจิตอาสาและหลักธรรมไว้ในรูปแบบของกิจกรรมที่ปฏิบัติได้ อย่างเป็นรูปธรรมแล้ว ทุกกิจกรรมยังเน้นสร้างการกระบวนการเรียนรู้ควบคู่จิตอาสา กล่าวคือ นอกจากการสร้างสุขให้ผู้รับแล้ว ผู้ปฏิบัติยังต้องเกิดกระบวนการเรียนรู้ตนเองใน 4 มิติ คือ กาย ใจ สังคม และปัญญา อันจะนำไปสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมทัศนคติต่อคนรอบข้างและสังคมได้ดีขึ้น

วิสัยทัศน์

ส่งเสริมการนำธรรมะมาประยุกต์ใช้ในชีวิตอย่างสมสมัย และเพื่อฟื้นฟูพระพุทธศาสนาให้กลับมามีคุณค่าต่อสังคม

พันธกิจ

สร้างสื่อและกิจกรรมให้ประชาชนเข้าใจแก่นแท้ของหลักธรรมทางพุทธศาสนา อันนำไปสู่สังคมที่ดีงามและสงบสุข

ความเป็นมาในการก่อตั้ง
จากวิกฤติการณ์ที่กำลังเกิดขึ้นกับพุทธศาสนาของไทย ทั้งปัญหาพระ
ประพฤติผิดพระธรรมวินัย ซึ่งเกิดขึ้นซ้ำแล้วซ้ำเล่า โดยที่คณะสงฆ์ไม่ตื่นตัวอย่างมาก ในเรื่องการทำงานอาสา สมัครเครือข่ายพุทธิกายังจึงดำเนินงานด้านจิตอาสาเพื่อต่อยอดจิตอาสาในสังคมไทย
โดยริเริ่มโครงการ ฉลาดทำบุญ: จิตอาสาปันศรัทธาและอาทรร่วมกับเครือข่ายจิตอาสาและองค์กรภาคีอื่น ๆ ผ่านการสนับสนุนของแผนพัฒนาจิตเพื่อสุขภาพ มูลนิธิสดศรี-สฤษดิ์วงศ์ และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ในช่วงเข้าพรรษา ปี พ.ศ. 2548 โดยมีกิจกรรมอาสาสมัครหลากหลายให้ผู้สนใจได้มาร่วมกิจกรรม โดยในปีแรกได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี มีผู้สนใจเข้าร่วมเป็นอาสาสมัคร ราว ๆ 5-600 คน จากความสนใจงานอาสาสมัครดังกล่าว เป็นผลต่อเนื่องให้เกิดการขยายงานด้านจิตอาสาขององค์กรภาคีต่าง ๆ ต่อมาจนถึง ปัจจุบัน

วัตถุประสงค์ในการดำเนินงาน• ฟื้นฟูพระพุทธศาสนาให้เป็นประโยชน์ต่อชีวิตและสังคม
• ฟื้นฟูบทบาทพระสงฆ์ในสังคม
• ส่งเสริมบทบาทพุทธบริษัทในสังคมไทย
• เป็นองค์กรประสานงานภาคประชาชนในการฟื้นพระพุทธศาสนา
• สร้างงานจิตอาสาให้เกิดขึ้นสังคมไทย

ผู้บริหารองค์กร

­

รูปแบบการบริหารจัดการ

มีการบริหารงานแบบเครือข่ายโดยมีศูนย์กลางที่เครือข่ายพุทธิกา โดยมีเจ้าหน้าที่ประจำสำนักงานที่ทำหน้าที่ใช้ความคิดสร้างสรรค์ผลิตสื่อและริเริ่มกิจกรรที่สอดแรกด้วยหลักธรรมมะใหม่ๆที่ตอบสนองต่อสถานการณ์ในสังคมและประสานงานการทำงานร่วมกับองค์กรภาคีเครือข่าย ทั้งนี้แนวทางการในทำงานเกิดจากการประชุมร่วมกันขององค์กรภาคีเครือข่ายเพื่อกำหนดยุทธศาสตร์ในการขับเคลื่อนในแต่ละปี ซึ่งเจ้าหน้าที่เครือข่ายจะทำหน้าที่เป็นพี่เลี้ยงคอยสร้างแนวความคิดและกิจกรรมใหม่ๆ และกระจายแนวคิดสู่เครือข่ายด้วยการสร้างกระบวนการเรียนรู้ ปรับเปลี่ยนกิจกรรมและสอดแทรกเนื้อหาเข้าไปในเนื้องานของแต่ละองค์กรโดยที่ยังคงเอกลักษณ์และศักยภาพของแต่ละองค์กรไว้

­

ความสำเร็จของการดำเนิินงาน

ภายใต้การดำเนินงานของเครือข่ายพุทธิกาตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา เกิดผลสำเร็จที่น่าพอใจ โดยสามารถเผยแพร่ความรู้ ความ
เข้าใจเกี่ยวกับหลักธรรมในพระพุทธศาสนา ที่ถูกต้องให้แก่ประชาชน สร้างแนวคิดและกิจกรรมที่เป็นรูปธรรมเพื่อเป็นต้นแบบให้
ประชาชนสามารถนำไปปรับใช้เป็นหลักยึดในชีวิตประจำวัน รวมถึงสามารถสร้างงานและขยายผลคำว่า “จิตอาสา” และ “คุณค่าจากการทำดี” ให้เกิดขึ้นทั่วสังคมไทย ซึ่งทั้งหมดเกิดผลทั้งในด้านปริมาณและคุณภาพ ดังนี้

• ด้านปริมาณ

• มีการจัดทำสื่อที่มีเนื้อหาเกี่ยวกับหลักธรรมในพระพุทธศาสนา ,จิตอาสา ในมิติต่างๆ อาทิ หนังสือ ซีดี ดีวีดี ซึ่งสื่อบางชิ้น
  ได้รับการตีพิมพ์มากถึง 65 ครั้ง มีจำนวนกว่า 300,000 เล่ม และยังมีความต้องการจากประชาชนอย่างต่อเนื่อง

• ด้านคุณภาพ

• สร้างแนวคิดและกิจกรรมที่เป็นรูปธรรม ทำให้ผู้เข้าร่วมเกิดความเข้าใจอย่างลึกซึ้ง ประชาชนสามารถนำหลักธรรมเข้าไป
  ตอบสนองความทุกข์ที่เกิดขึ้นในชีวิตได้ สร้างงานจิตอาสา และขยายผลแพร่กระจายไปทั่วสังคมไทยสามารถพัฒนาผู้
  เข้าร่วมในฐานะอาสาสมัครสู่ผู้ริเริ่มโครงการอาสาที่มีศักยภาพขยายองค์กรแนวร่วมให้เปิดรับอาสาสมัครให้เขาไปมีส่วน
  ร่วมในการดูแลผู้ป่วย และเด็กมากขึ้น
• การทำงานของอาสาสมัครเข้าไปช่วยเสริมความแข็งแกร่งให้กับองค์กรมากขึ้นสามารถเปลี่ยนแนวคิดการทำงานของแพทย์และพยาบาล

­

เงื่อนไขความสำเร็จ

• มีโครงสร้างการบริหารที่อยู่ในรูปแบบของคณะทำงาน และมีลักษณะ การดำเนินงานที่ค่อนข้างยืดหยุ่น เจ้าหน้าที่สามารถ
  มีอำนาจตัดสินใจได้ ด้วยตนเอง โดยไม่ต้องผ่านกระบวนการหลายขั้นตอน
• มีการตั้งคณะทำงานย่อย ซึ่งประกอบด้วยผู้ทรงคุณวุฒิหลายด้าน คอย ให้คำแนะนำ ปรึกษาในการดำเนินงานเฉพาะด้าน
  ของแต่ละโครงการ/ แผนงาน
• มีการทำงานผ่านระบบเครือข่าย สร้างอาสาสมัครเพื่อการต่อยอดและ เป็นแกนหลักในการดำเนินกิจกรรมโดยมีเจ้าหน้าที่โครงการเป็นพี่เลี้ยง
• บุคลากรในองค์กรและภาคีเครือข่ายล้วนมีเป้าหมายและอุดมคติที่แน่ ชัดร่วมกันคือ การฟื้นฟูพระพุทธศาสนา และมุ่งเน้น “การพัฒนางาน” ไม่ใช่ “การพัฒนาทางด้านวัตถุ” หรือ “ชื่อเสียงขององค์กร”
• บุคลากรส่วนใหญ่ล้วนทำงาน “ด้วยใจ” ไม่คาดหวังในผลตอบแทน
• ความสัมพันธ์ของคนในองค์กรเป็นไปในลักษณะของเพื่อนร่วมงาน ไม่ใช่เจ้านายและลูกน้อง
• มีการจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้
• สื่อและกิจกรรมที่จัดทำขึ้นสามารถประยุกต์หลักธรรมในพระพุทธ ศาสนามา
• อธิบายและให้คำตอบแก่ประชาชนได้อย่างชัดเจน
• มีการสร้างโจทย์ และกิจกรรมที่ตอบสนองต่อสถานการณ์ของคนใน สังคม
• กระบวนการทำงานที่เน้น “การปฎิบัติจริง” เรียนรู้ผ่านประสบการณ์ ตรง ไม่ใช่แค่เห็นด้วยตา หรือจากคำบอกเล่า
• เนื้อหางานที่ “สร้างสุข” แก่ผู้รับ ได้เปลี่ยนเป็น “ความภาคภูมิใจ” และ “แรงบันดาลใจ” แก่เจ้าหน้าที่ และ อาสาสมัครผู้ดำเนินงาน
• คนทำงานสัมผัสถึงความเปลี่ยนแปลงและคุณค่าความสำเร็จได้ด้วย ตนเอง จึงเป็นแรงใจให้ทำงานต่ออย่างยั่งยืน
• การพัฒนางานที่เน้นคุณภาพ มากกว่าปริมาณ เพื่อให้เกิดชุมชนจิตอาสา อย่างยั่งยืน
• การรวมตัวเป็นแบบหลวมๆ ไม่ได้ยัดเยียดหน้าที่ แต่เป็นการแบ่งงาน กันทำโดยสมัครใจจึงทำให้การทำงานมีพลัง เนื่องจากทำด้วยใจ

­

รางวัลความสำเร็จ

• ปี 2550 : โล่เกียรติคุณในฐานะองค์การที่มีกิจกรรมทางสังคมดีเด่น เนื่องในโอกาสวันสังคมสงเคราะห์แห่งชาติและวันอาสาสมัครไทย โดยคณะกรรมการส่งเสริมการจัดสวัสดิการสังคมแห่งชาติและกระทรวงการพัฒนาสังคม และความมั่นคงของมนุษย์ ร่วมกับสภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์