​​​ใครคือโคช? โคชคือใคร? คุณลักษณะของคนเป็น "โคช" พลเมืองเยาวชน
กิตติรัตน์ ปลื้มจิตร

­

• ต้องเชื่อว่า "เยาวชนเรียนรู้ได้ด้วยตัวของเขาเอง" พอลงไปสัมผัสเขาจะเกิดการเรียนรู้อย่างมหาศาล ต้องเชื่อใจว่าเยาวชนทุกคนพัฒนาได้ และต้องศรัทธาในสิ่งที่เขาคิด ไม่ปิดกั้นการเรียนรู้ ยึดความเสมอภาค

­

­

• บางครั้งพอเยาวชนเริ่มทำโครงการเขาจะ "ท้อถอย" คุณค่าของโครงการมันยากถึงขนาดที่ทำให้เกิดการท้อ "แต่ท้ออย่างไรจึงจะไม่ถอย" เพราะคนเราต้องเจอกับอุปสรรคขวากหนามถึงจะเรียนรู้ และจะเกิดคุณลักษณะ "ต่อสู้มุ่งมั่นไม่ท้อถอย" หรือ "สู้สิ่งยาก" โคชทำอย่างไรที่จะ "ไวหรือละเอียดอ่อน" ต่อการดึงคุณค่าการเรียนรู้อยู่ที่กระบวนการมุมานะ หรือ grit ให้เกิดขึ้น

­

­

• เราจะรู้ได้อย่างไรว่าเยาวชนเกิดการเรียนรู้ โคช ต้องมีทักษะวิเคราะห์พัฒนาการเยาวชน มีเครื่องมือ formative assessment และตามด้วย constructive feedback คือ สะท้อนกลับว่าเขาทำได้ดีหรือลำบากแค่ไหน ทำให้เขาเห็นคุณค่าจากสิ่งที่ทำ ซึ่งเยาวชนจะเก็บไว้เป็น "ทุนชีวิต"

­

­

• มีความสามารถในการคิดเชื่อมโยงคิดเชิงระบบ เข้าใจระบบชุมชนว่าประกอบไปด้วยระบบคน ระบบนิเวศ ระบบทุนทางสังคม เพื่อสร้างการเรียนรู้จากโจทย์ชุมชน และสามารถพาเยาวชนวิเคราะห์ชุมชน นวดโจทย์จนได้โจทย์ที่มีคุณค่าต่อชุมชน และมีคุณค่าต่อการเรียนรู้

­

­

• มีสำนึกพลเมืองอยู่ในเนื้อในตัว คิดจริง รู้สึกจริง ทำจริง เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมจริง

วงแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เครือข่ายพี่น้องพัฒนาพลเมืองเยาวชน (สงขลาฟอรั่ม ศูนย์ประสานงานวิจัยเพื่อท้องถิ่น จ.ศรีสะเกษ จ.น่าน จ.สมุทรสงคราม) เมื่อ วันที่ 17 กรกฎาคม 2560 ที่ SCB