เรียนรู้ชุมชน “สร้างชุมชนบริหารจัดการตัวเองในพื้นที่ประสบภัยสึนามิ” พื้นที่ จ.สตูล

มูลนิธิสยามกัมมาจลธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด (มหาชน) ได้ให้การสนับสนุน มูลนิธิสถาบันวิจัยเพื่อท้องถิ่น ในการดำเนินโครงการ “สร้างชุมชนบริหารจัดการตัวเองในพื้นที่ประสบพิบัติภัยสึนามิ” โดยมีเป้าหมายเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งของชุมชนในพื้นที่ประสบภัยสึนามิ ผ่านการพัฒนาคน และสร้างกลไกการบริหารจัดการที่เป็นระบบ ปัจจุบัน การดำเนินโครงการอยู่ในช่วง ระยะที่ 2 (สิงหาคม 2557 - มกราคม 2559) ซึ่งมุ่งเน้นการต่อยอดความสำเร็จไปสู่การยกระดับความสามารถของชุมชนในการบริหารจัดการตัวเองให้ครอบคลุมมิติที่หลากหลาย สามารถทำงานเชื่อมโยงกับองค์กรภาคีเครือข่ายเพื่อขับเคลื่อนงานได้อย่างมีพลัง

­


ทั้งนี้ ข้อมูลจากการสำรวจกลุ่มองค์กรในชุมชน และข้อมูลองค์กรภาคีสนับสนุนภายนอก เพื่อเป็นข้อมูลในการขับเคลื่อนงาน ในระยะที่ 2 นี้พบว่า ชุมชนเป้าหมายในโครงการล้วนได้รับการสนับนุนจากหน่วยงาน ภาครัฐ และองค์กรภาคีหลายภาคส่วน ผ่านโครงการต่างๆ อาทิ กรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ (พม.) สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (พอช.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) และมูลนิธิสยามกัมมาจลเป็นต้น ซึ่งแต่ละองค์กรต่างมีเป้าหมายในการสนับสนุนศักยภาพและความเข้มแข็งของชุมชนทั้งสิ้น

ดังนั้น คณะกรรมการกำกับทิศทางโครงการ จึงเห็นควรให้จัดเวทีเรียนรู้ชุมชนในโครงการ “สร้างชุมชนบริหารจัดการตัวเองในพื้นที่ประสบภัยสึนามิ” พื้นที่ จ.สตูล ในวันที่ 1-2 มีนาคม 2558 โดยเชิญกรรมการกำกับทิศทาง และผู้บริหารองค์กรภาคีทำงานสนับสนุนการเสริมสร้างความเข็มแข็งให้กับชุมชนท้องถิ่นในข้างต้น ลงพื้นที่ชุมชน เพื่อร่วมเรียนรู้กระบวนการขับเคลื่อนงานของชุมชนในพื้นที่จังหวัดสตูล และร่วมแลกเปลี่ยนถึงแนวทางการสนับสนุนการเสริมสร้างความเข้มแข็งชุมชนให้มีพลังมากยิ่งขึ้น รวมทั้งอาจนำไปสู่ความร่วมมือในการสร้างนวัตกรรมการสนับสนุนการพัฒนาชุมชนท้องถิ่นร่วมกันต่อไป

­



โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างการเรียนรู้สนับสนุนการขยายผลความสำเร็จจากการดำนินโครงการระยะที่ 1 ไปสู่การขยายผลร่วมกับองค์กรภาคี ใน 2 รูปแบบ

  1. ขยายผลไปในพื้นที่ปฏิบัติการขององค์กรภาคี 10 พื้นที่
  2. องค์กรภาคีนำแนวคิด-วิธีการทำงานของโครงการ ไปบรรจุในภาระกิจ หลักสูตร แผนงาน นโยบาย


วันที่ 1 มีนาคม2558 กล่าวต้อนรับ และชี้แจงวัตถุประสงค์การจัดประชุมโดย คุณรัตนา กิติกร

­


ผู้จัดการโครงการมูลนิธิสยามกัมมาจล ธนาคารไทยพาณิชย์ จำกัด(มหาชน) และคุณชีวัน ขันธรรม ผู้จัดการมูลนิธิสถาบันวิจัยเพื่อท้องถิ่นนำเสนอฐานคิด และที่มาการดำเนินโครงการ “สร้างชุมชนบริหารจัดการตัวเองในพื้นที่ประสบพิบัติภัยสึนามิ ระยะที่ 1 และ 2”

ออกเดินทางไปชุมชนบ่อเจ็ดลูกร่วมแลกเปลี่ยนเรียนรู้การสร้างชุมชนบริหารจัดการตัวเองของชุมชนบ้านบ่อเจ็ดลูก นายสมพงษ์ หลีเคราะห์ ผู้ประสานงาน มูลนิธิสถาบันวิจัยเพื่อท้องถิ่น จ.สตูล นำเสนอแนวคิดชุมชนบริหารตนเองอย่างยั่งยืน"สิ่งสำคัญคือการเปลี่ยนความคิดคนในชุมชน จ.สตูล เสียใหม่ จากที่ชุมชนโดนบริการจัดการโดยคนภายนอก (การเข้ามาช่วยเหลือ)ให้คนสตูลหันมาเป็นผู้จัดการปัยจัยภายนอกเสียเอง (เลือกความต้องการความช่วยเหลือ)..."



นางเสี้ย สาหลัง(เต๊ะฉิ่ง) แกนนำชาวบ้าน บ้านบ่อเจ็ดลูกรุ่นสอง เล่าความสำเร็จของการนำ"ข้อมูล"ที่จัดทำนำมาเป็นความรู้นำมาใช้อย่างเห็นผลกับการปลูกผักปลอดสารทำให้ชุมชนมีรายได้เพิ่มขึ้น ความเป็นอยู่ก็ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด

­



บังยู่หนา หลงสมัน แกนนำชาวบ้าน บ้านบ่อเจ็ดลูกรุ่นแรก เล่ายุทธศาสตร์จัดการตนเองบ้านบ่อเจ็ดลูก ผ่านกลไก"สภากาแฟ"ที่เพิ่งเริ่มมาได้ 6 เดือน เริ่มต้นจากการร่วมกันแก้ปัญหาของผู้ป่วยจิตเวชจนประสบความสำเร็จจึงกลายมาเป็นโมเดลทดลองบริหารจัดการ"กลไก"ว่าจะเดินได้อย่างไรโดยมียุทธศาสตร์ชุมชนบ่อเจ็ดลูก 6 ด้านคือ ด้านความปลอดภัยและความสงบเรียบร้อย ด้านส่งเสริมอาชีพและกองทุนในชุมชน ด้านส่งเสริมสุขภาพคนในชุมชน ด้านการศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ด้านการจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดล้อม และด้านการเชื่อมร้อยกลุ่มองค์กร กลไกพูดคุยในระดับชุมชน

­


วันที่ 2 มีนาคม2558ผู้ทรงคุณวุฒิจากหน่วยงานต่างๆ ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้การสร้างชุมชนบริหารจัดการตัวเองของชุมชนตำบลขอนคลาน นายอับดุลรอซัก เหมหวัง ประธานสภาองค์กรชุมชนขอนคลาน ได้เล่าถึงชุมชนตนเองที่สามารถบริหารจัดการตนเอง เริ่มมาตั้งแต่ปี 2549 ภายใต้สภาองค์กรสภาชุมชน จนปัจจุบันชุนชนเกิดความเข้มแข็งจากกลไกในชุมชนที่ร่วมมือร่วมใจกัน ทำให้ความเป็นอยู่ของในชุนชนดีขึ้น แต่ปัจจุบันก็ยังต้องการความช่วยเหลือจากภาคีภายนอกเพื่อมาพัฒนาชุมชนให้ดียิ่งขึ้น

ผู้ทรงคุณวุฒิร่วมเวทีครั้งนี้ได้แก่

1.อ.หมอวิจารณ์ พานิชประธานคณะกรรมการมูลนิธิสยามกัมมาจล

2.คุณปิยาภรณ์ มัณฑะจิตร ผู้จัดการมูลนิธิสยามกัมมาจล

3.อ.ปาริชาติ วลัยเสถียรกรรมการมูลนิธิสถาบันวิจัยเพื่อท้องถิ่น

4.อ.บัญชร แก้วส่อง ผอ.ฝ่ายวิจัยเพื่อท้องถิ่น

5.คุณสมบูรณ์ อัพภาสกิจผู้ประสานงานภาคใต้ สำนักงานวิจัยเพื่อท้องถิ่น

6.คุณชิษณุวัฒน์ มณีศรีขำ กรรมการมูลนิธิสถาบันวิจัยเพื่อท้องถิ่น

7.คุณปรีดา คงแป้น ผู้จัดการมูลนิธิชมุชนไท

8.คุณสมชาติ ภาระสุวรรณ รองผู้อำนวยการสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (พอช.)

9.คุณปฏิภาณ จุมผาผู้ช่วยผู้อำนวยการสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (พอช.)

10.คุณสายพิรุณ น้อยศิริรองอธิบดี กรมพัฒนาชุมชน (พช.)

11.นางสาวอุมาพรจินนะงาม กรมพัฒนาชุมชน (พช.)

12.จ.อ.ณภัทร หงษ์ทอง ศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนยะลา กรมพัฒนาชุมชน (พช.)