เรื่องเล่า PLC จากครูสู่ PBL นักเรียน ประตูลี้ลำพูน
จากการที่ข้าพเจ้านายคเณศ เทพสุวรรณ ตำแหน่งรองผู้อำนวยการสถานศึกษาโรงเรียนเทศบาลประตูลี้ ได้เข้ารับฟัง การนำหลักการ PLC (Profession Learning Community) ได้รับความรู้และเกิดความคิด เกิดแรงการขับเคลื่อนในการนำกระบวนการดังกล่าวมาทดลองในโรงเรียน หลังจากวันนั้น ก็ได้เพียรพยายามที่จะสร้างความเข้าใจให้กับผู้บริหารสถานศึกษา และรองผู้บริหารท่านอื่น ๆ ได้เกิดความตระหนัก และให้ความรู้กับคณะครูโดยการขยายผลให้กับคณะครู ในการประชุมคณะครูประจำเดือน และมีเอกสารเผยแพร่แจก เพื่อสร้างเครือข่ายกันในโรงเรียน จนทำให้คณะครูพูดกันติดปาก ว่า “PLC รองคเณศ”
การทำงานเพื่อให้เกิดการสร้างกระบวนการทำงานในรูปแบบของ PLCนั้น ข้าพเจ้าได้ลำดับขั้นตอนการทำงานครั้งนี้เป็น 4 ขั้นตอนดังต่อไปนี้
1.ขั้นสร้างความตระหนัก
ขั้นตอนนี้ ข้าพเจ้าได้นำหลักการในกระบวนการดังกล่าวรายงานให้กับทางคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ให้รับทราบและเห็นขอบในการดำเนินการ ตลอดจนถึงการ อภิปรายให้ความรู้ เพื่อรับทราบความเป็นมา ความสำคัญและผลที่ตามมา ซึ่งก็ได้รับความเห็นขอบให้ดำเนินการได้
หลังจากนั้นได้ให้ความรู้กับคณะครู เพื่อพิจารณาและเกิดความต้องการที่จะนำหลักการนี้ไปขับเคลื่อนในแต่ละสายชั้นของตนเอง ซึ่งคณะครูก็เต็มใจที่จะทดลองทำกิจกรรมนี้ด้วยกัน
2.ขั้นสร้างองค์ความรู้
การทำงานขั้นนี้ข้าพเจ้าได้จัดการอบรมเชิงปฏิบัติการเกี่ยวกับเรื่องนี้โดยตรง และให้คณะครูร่วมกันทำ PLC ในแต่ละสายชั้นโดยเริ่มจากการมีเรื่องเล่าเกี่ยวกับเทคนิคการสอนของตนเองที่ประสบผลสำเร็จ แล้วนำมาเล่าต่อให้กับเพื่อนครูฟังและสังเคราะห์เป็นกระบวนการ สร้างเนื้อหาที่ต้องการจะสอนโดยนำเทคนิคการสอนของเพื่อนครูในสายชั้น มาเป็นเทคนิคหลักในการสอน ในแต่ละสายชั้นและนำเสนอให้คณะครูในที่ประชุมรับทราบ
3.ขั้นการนำบทเรียนไปจัดการเรียนรู้
ขั้นนี้ เปิดโอกาสให้ครูในแต่ละสายชั้นนำกระบวนการเรียนรู้ที่ได้สร้างร่วมกันในสายขั้น จัดเป็นบทเรียนให้กับนักเรียนและทดลองสอน
คณะครูได้ดำเนินจัดทำแผนการสอนแต่ละชั้นเรียน โดยยึดหลัก PLC และได้ดำเนินการจัดการเรียนรู้ในแต่ละสายชั้น เป็นจำนวน 11 สายชั้น โดยมีหน่วยการเรียนดังต่อไปนี้
1.1 ชั้นอนุบาล 1 หน่วยการเรียนรู้ ศิลปะสร้างสมาธิ
1.2 ชั้นอนุบาล 2 หน่วยการเรียนรู้ หนูเป็นเด็กไทย
1.3 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 หน่วยการเรียนรู้ มารยาทงามตามวัย
1.4 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 หน่วยการเรียนรู้ สรวลเสเฮฮา ภาษาพาสนุก
1.5 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 หน่วยการเรียนรู้ ไอศกรีมหรรษา
1.6 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 หน่วยการเรียนรู้ ต้นไม้ของฉัน
1.7 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 หน่วยการเรียนรู้ what is it ?
1.8 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 หน่วยการเรียนรู้ ค่ายวิชาการมหาสนุก
1.9 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 หน่วยการเรียนรู้ Acid Base in Everyday life
1.10 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 หน่วยการเรียนรู้ โรงเรียนสะอาดสวยด้วยมือเรา
1.11 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 หน่วยการเรียนรู้ ORGAMI
4.ขั้นสรุปการเรียนรู้ ตามกระบวนการ PBL
ผลการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนในการจัดการเรียนรู้มีดังต่อไปนี้
ข้อ | รายการ |
ระดับ
ความคิดเห็น |
ระดับ
ความพึงพอใจ |
1 | สถานที่ในการจัดกิจกรรม | 4.53 | มากที่สุด |
2 | ระยะเวลาที่ใช้ในการจัดกิจกรรม | 4.51 | มากที่สุด |
3 | รูปแบบของการจัดกิจกรรม | 4.53 | มากที่สุด |
4 | นักเรียนได้รับความรู้ในการจัดกิจกรรม | 4.42 | มาก |
5 | นักเรียนสามารถที่จะความรู้ไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ | 4.35 | มาก |
6 | นักเรียนได้รับความสนุกสนาน | 4.41 | มาก |
7 | ต้องการให้โรงเรียนจัดอีกในครั้งต่อไป | 4.84 | มากที่สุด |
รวม | 4.51 | มากที่สุด |
ผลการประเมินความพึงพอใจของคณะครูในการจัดการเรียนรู้มีดังต่อไปนี้
ข้อ | รายการ | ระดับความคิดเห็น | |
ระดับความคิดเห็น | ระดับความพึงพอใจ | ||
1 | การวางแผนการจัดการเรียนรู้ | 4.55 | มากที่สุด |
2 | แผนการเรียนรู้ในรายวิชาที่สอน | 4.55 | มากที่สุด |
3 | การดำเนินการสอนตามแผนการเรียนรู้ | 4.63 | มากที่สุด |
4 | จุดประสงค์การสอนชัดเจน | 4.76 | มากที่สุด |
5 | เนื้อหาและครอบคลุมจุดประสงค์ | 4.68 | มากที่สุด |
6 | เทคนิคเพื่อกระตุ้นความสนใจของผู้เรียน | 4.71 | มากที่สุด |
7 | มีการมอบหมายงานและแบบฝึกหัดในปริมาณเหมาะสม | 4.63 | มากที่สุด |
8. | การบูรณาการคุณธรรม จริยธรรม | 4.74 | มากที่สุด |
รวม | 4.66 | มากที่สุด |
สิ่งที่ดีๆ ที่เกิดขึ้น ในการดำเนินการครั้งนี้ ได้เห็นภาพความสนใจและภาพการเปลี่ยนแปลงของครู ในการวางแผนการจัดการความรู้เพื่อสอนให้กับนักเรียน เกิดความร่วมมือ เกิดความตั้งใจ เกิดความสามัคคีในชั้นเรียนที่สอน และที่สำคัญนักเรียนได้เรียนรู้นอกห้องเรียนมากขึ้น ได้ทำอะไรต่อมิอะไรด้วยตนเองมากยิ่งขึ้นสามารถที่จะบอกขั้นตอนการทำงาน มีการนำเสนอผลงาน เป็นกระบวนการ ขึ้นตอนมีบทเรียนที่แตกต่างจากในหนังสือ เป็นบทเรียนที่อยู่ในท้องถิ่นอยู่ในชีวิตประจำวัน และนักเรียนได้เรียนรู้ในสิ่งที่ตนเองไม่คิดว่า จะอยู่ในบทเรียนได้นักเรียนสนุกสนาน และมีความสนใจที่จะเรียนเป็นระยะเวลานานได้อย่างไม่รู้ลืม
อุปสรรคสำหรับการทำงาน อุปสรรคที่เกิดขึ้น ด้านของปัจจัยต่างๆ นั้นไม่มีเพราะเราได้สร้างความตระหนัก และภาวะพร้อมทำงาน ให้กับคณะครูในโรงเรียนอยู่แล้วและที่สำคัญ ครูพร้อมที่จะรับการเปลี่ยนแปลงตนเอง แต่สิ่งที่น่าจะเป็นปัญหาและอุปสรรคในตอนนี้น่าจะเป็นความเชื่อถือในหลักการแบบ PLC นี้ เพราะต่างก็คิดว่า หลักการนี้จะนำพาให้นักเรียนประสบผลสำเร็จได้จริงหรือ?
ความต้องการในขณะนี้ ต้องการเสริมศักยภาพการสร้างกระบวนการให้กับคณะครู อย่างรวดเร็ว และต่อเนื่องอยากให้หลักแนวคิดนี้เป็นที่ยอมรับ จากนักการศึกษาอื่น ๆ
และที่สำคัญอยากจะขอบคุณทางคณะผู้จัดงานที่ได้มาจุดประกายการสร้างกระบวนการเรียนรู้ในครั้งนี้ อยากให้องค์กรนี้ เป็นองค์กรที่แข็งแรงและสามารถที่จะขับเคลื่อนไปสู่หน่วยงานที่บริหารจัดการศึกษาในภาครัฐเพื่อจะเป็นส่วนผลักดันไปยังสถานศึกษาทั่วประเทศได้อย่างต่อเนื่องต่อไป